مهریه عندالاستطاعه چیست؟چگونه مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟

در روابط زوجیت، یکی از حقوقی که قانونگذار، برای زنان در نظر گرفته است، مهریه است که علاوه بر آن، شرع مقدس اسلام نیز تاکید خاصی نسبت به این موضوع داشته است. مهریه بر حسب نحوه و شرایط پرداخت، انواع مختلفی دارد که یکی از شناخته شده ترین آن، مهریه عندالاستطاعه است. در این نوع مهریه، مطالبه آن با نوع دیگری از مهریه یعنی عندالمطالبه، فرق دارد که زوجه می بایست تمکن مالی زوج را به اثبات برساند. حال این که اگر مرد، توان پرداخت این نوع مهریه را نداشته باشد، زوجه برای مطالبه آن بایستی چه اقداماتی را انجام دهد و در رابطه با سایر پرسش های مهم دیگری که در این زمینه مطرح می شود، در این مقاله قصد داریم با مهریه عندالاستطاعه و نکات حقوقی مهم پیرامون آن به کمک تجارب وکیل خانواده، آشنا شویم. پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید. همچنین شما می تواند اطلاعات تکمیل و جامع را در مقاله مهریه مطالعه بفرمایید.

شما می توانید برای اخذ مشاوره تخصصی درباره موضوعات پیرامون مهریه، با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور خانواذه با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.

مهریه و انواع آن

در قانون برای مهریه، انواع مختلفی تعیین شده است که از جمله آنها می توان به مهرالمسمی، مهرالسنه، مهرالمثل و غیره، اشاره نمود. اما نوع دیگری از تقسیم بندی مهریه بر اساس نحوه پرداخت وجود دارد که شامل دو نوع مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه است.

به موجب قانون مدنی، به محض انعقاد عقد نکاح، زن مالک مهریه می شود و نسبت به آن حق مالکیت پیدا می کند. البته تفاوتی بین عقد موقت و دائم ندارد و در هر صورتی، زوجه مستحق دریافت مهریه است. در صورتی که شوهر، برای پرداخت مهریه زن اقدام نکند، با مواردی از جمله حکم جلب، توقیف اموال و توقیف بخشی از حقوق واریزی و غیره، مواجه می شود.

نکته حقوقی: مطالبه مهریه نیز قانونا محدود به دوران طلاق نیست و زوجه بعد از عقد می تواند آن را مطالبه کند. اما اگر مهریه عندالاستطاعه باشد، بایستی اثبات توان مالی مرد نسبت به پرداخت آن انجام شود.

در مهریه ای که به صورت عندالاستطاعه ثبت شده است، مهریه حال نبوده و به محض مطالبه، زوج تکلیفی برای پرداخت ندارد. بلکه زوجه لازم است تا یکسری پروسه قانونی را در این زمینه طی نموده و شرایطی وجود داشته باشد تا در نهایت میزان مهریه مطالبه شده از اموال شوهر، دریافت گردد.

مهریه عندالاستطاعه چیست؟

در بخش قبل، با انواع مهریه تا حدودی آشنا شدیم و طبق آنچه که گفته شد، زوجه با انعقاد عقد نکاح، مالک مهریه می شود و می تواند برای مطالبه آن بعد از عقد، اقدام کند. شوهر نیز در صورت عدم پرداخت مهریه، با تبعات حقوقی، مواجه می شود. در این بخش قصد داریم با مهریه عندالاستطعه آشنا شویم.

در ابتدا باید گفت میزان مهریه با توافق زن و شوهر تعیین می شود، پس نوع و شرایط پرداخت آن نیز به صورت توافقی در سند نکاحیه ثبت می گردد. در واقع زن و شوهر، توافق می کنند که پرداخت مهریه، با توجه به شرایط و توان مالی شوهر انجام شود و در مقابل نیز طبق این تعهد، زن پذیرفته است که شوهر او در صورت استطاعت مالی، مهریه او را پرداخت کند. بنابراین به این نوع از مهریه که پرداخت آن منوط به استطاعت مالی شوهر است، مهریه عندالاستطاعه گفته می شود.

در این نوع مهریه، شوهر تا زمانی که توان مالی او ثابت نشود، الزامی برای پرداخت ندارد و به نوعی می توان گفت که برای حقوق زنان، معایبی دارد. بار اثبات استطاعت مالی شوهر با زوجه است و از طریق ارائه لیست اموال می تواند این موضوع را به اثبات برساند. اما تفاوت مهریه عندالاستطاعه و عندالمطالبه چیست؟

بیشتر بخوانید: مهریه زن خیانتکار

تفاوت مهریه عندالاستطاعه با مهریه عندالمطالبه چیست؟

بعد از آشنایی با مفهوم مهریه عندالاستطاعه، لازم است تفاوت این نوع از مهریه با مهریه عندالمطالبه، بیان گردد. قبل از بررسی این تفاوت، باید به این نکته اشاره نمود که شوهر در صورت باید به حقوق همسر خود احترام بگذارد و چه در دوران طلاق و چه در دوران زندگی، اگر زن مهریه خود را طلب نمود، بایستی آن را پرداخت کند و قانونا نمی تواند از پرداخت مهریه خودداری نماید.

• در مهریه عندالمطالبه، یعنی زن به محض مطالبه، شوهر باید خواسته همسر که مطالبه مهریه است را انجام دهد. اما در مهریه به صورت عندالاستطاعه، به محض درخواست زن برای مهریه، شوهر تکیفی برای پرداخت ندارد و موضوع استطاعت و یا عدم توان مالی شوهر باید ثابت شود.
• عندالاستطاعه بودن مهریه مانع از گرفتن حکم جلب شوهر است اما می توان حکم جلب مرد را در نوع دیگری از مهریه یعنی عندالمطالبه بودن آن، اخذ نمود.
• در مهریه عندالاستطاعه، شوهر نیازی به ارائه دادخواست اعسار و اثبات عدم توان مالی ندارد، بلکه در این نوع مهریه، زن باید استطاعت مالی مرد را به اثبات برساند.

شما می توانید برای اخذ مشاوره تخصصی درباره مهریه عندالستطاعه با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور خانواذه با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.

معایب و فواید مهریه عندالاستطاعه

مهریه علی رغم این که حقوقی برای زن و تکلیفی برای مرد است، اما از یکسری مزایا و معایب برخوردار است که به بررسی آنها می پردازیم.

مهم ترین مزیتی که این نوع مهریه برای آقایان دارد، بحث نحوه پرداخت آن است که زوجه برای آن که بتواند بحث مطالبه مهریه را مطرح کند، نیاز است تا از طریق راه های قانونی، اثبات توانایی شوهر و برخورداری از اموال را انجام دهد. به علاوه این که وجه نمی تواند حکم جلب همسر خود را به دلیل عدم پرداخت مهریه، اخذ نماید.

شوهری که دارای اموال متعدد به نام خود است و در صورتی که مهریه از نوع عندالاستطاعه هم باشد، باز هم بایستی مهریه همسر خود را پرداخت کند. در این شرایط، اثبات توانایی مالی شوهر به راحتی امکان پذیر است و دادگاه نیز زوج را مکلف به تعیین تکلیف مهریه زن می کند.

لازم به ذکر است که در بیشتر عقد ازدواج، به جهت وجود در خطر بودن حق قانونی زن، شاهد این بوده ایم که مهریه به صورت عندالمطالبه تعیین می شود. اما در هر صورت، در زمان ثبت نکاح، سردفتر، تمامی نکات و تفاوت های این دو مهریه را برای دو طرف، بیان می کند تا بدون وجود مشکلی اقدام به ثبت آن کنند.

بیشتر بخوانید: مهریه سه دانگ خانه

تقسیط مهریه عندالاستطعه

با توجه به این که مهریه غالبا طبق عرف، سکه طلا تعیین می شود و به دلیل افزایش قیمت سکه در طول سالیان اخیر، درخواست برای قسط بندی کردن مهریه از طرف آقایان بسیار زیاد شده است. سوالی که در اینجا مطرح می شود، این است که آیا در مهریه عندالاستطاعه، امکان تقسیط آن وجود دارد؟

در ابتدا باید گفت که اغلب مهریه هایی که پرداخت می شود، با توجه به شرایط فعلی، به صورت اقساطی است و بر اساس شرایطی که دادگاه تعیین می کند، شوهر به صورت ماهانه و یا سالانه، مهریه زن را پرداخت می کند. اما در پاسخ به سوال فوق، باید گفت که در این نوع از مهریه، بار اثبات توانایی مرد در پرداخت مهریه، با زن است و علی رغم این که اگر مرد توان مالی کافی نداشته باشد، الزامی در این زمینه ندارد، بحث تقسیط مهریه معنایی ندارد.

بیشتر بخوانید: تعدیل مهریه

حکم جلب در مهریه عندالاستطاعه

با بررسی این موضوع که مهریه عندالاستطاعه، نمی توان برای آن شرایط اقساطی را در نظر گرفت، حال لازم است تا شرایط دریافت حکم جلب برای این نوع از مهریه را مورد بررسی قرار داد. ماهیت این نوع مهریه، اقتضا می کند که زن برای دریافت مهریه، لازم است تا ثابت کند که همسر او از شرایط مالی مناسبی برخوردار است.

زن و شوهر باهم توافق کردند که نحوه پرداخت آن به این شیوه باشد و از طرفی می توان گفت که مثل قسط بندی شدن مهریه، در مورد صدور حکم جلب نیز نمی توان برای مهریه عندالاستطاعه، عمل نمود. در واقع زوجه برای آن که بتواند به مهریه خود برسد، تنها می توان اثبات استطاعت شوهر را انجام دهد و بحث حکم جلب در این نوع مهریه، منتفی است.

مهریه عندالاستطاعه زندان دارد؟

از دیگر موضوعاتی که در حقوق خانواده، گاها به چالش کشیده می شود، بحث حق حبس زن است. قانونگذار در ماده 1085 قانون مدنی به شرایط حق حبس زن اشاره نموده است. طبق این ماده، زن تا زمانی که مهریه خود را دریافت نکرده باشد، می تواند از انجام وظایف قانونی خود در برابر شوهر خودداری نماید. مشروط بر این که مهریه او حال باشد.

این ماده از قانون مدنی، مستقیما اشاره کرده است که حق حبس، در صورتی به زن تعلق دارد که مهریه او به صورت حال، یعنی عندالمطالبه باشد. در این صورت امکان استفاده از حق حبس برای زن در صورتی که مهریه به صورت عندالاستطاعه باشد، وجود ندارد.

برخی از زنان برای آن که بتوانند به مهریه خود برسند، از امتیاز حق حبس، استفاده می کنند. اما غافل از این که برخورداری از این حق، شرایطی دارد. علاوه بر این که مهریه به صورت حال باید باشد، لازم است که زوجه سابقه انجام وظایف زناشویی و یا تمکین نداشته باشد. در واقع اگر ثابت شود که زن و شوهر حتی برای یک بار رابطه باهم داشته اند، دیگر نمی تواند از حق حبس استفاده کند.

بنابراین می توان گفت که در مهریه عندالاستطاعه، حق حبس برای زن وجود ندارد، حتی اگر هیچ گونه تمکین اعم از عام و خاص از طرف زن در برابر شوهر هم وجود نداشته باشد. دلیل آن هم این است که در قانون، شرط حال بودن مهریه، برای دریافت حق حبس عنوان شده است.

چگونه مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟

زوجه می تواند از طریق مراجعه به دفتر ثبت ازدواج و طلاق و اداره ثبت، برای مطالبه مهریه اقدام کند. ابتدا و شروع کار با حضور زوجه یا وکیل او به دفترخانه، است. با حضور در محضر، درخواست صدور اجراییه داده می شود و بعد از آن لازم است تا به دوایر اجراییه مهریه اداره ثبت، مراجعه نمود.

با مراجعه به واحد اداره ثبت شهر محل صدور اجراییه، اگر شوهر مال و اموالی در آنجا داشته باشد، با معرفی و توقیف اموال، بقیه مراحل صورت می گیرد. در صورت وجود داشتن مال در شهر دیگر، درخواست نیابت به اداره ثبت اسناد شهر مورد تقاضا، ارائه می شود. مالی که توقیف می شود، با رعایت مقررات مربوط به مستثنیات دین، به مزایده گذاشته می شود.

شما می توانید برای اخذ مشاوره تخصصی درباره مهریه عندالستطاعه با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور خانواذه با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.

بیشتر بخوانید: اجرا گذاشتن مهریه

مشاوره حقوقی تخصصی پیرامون دعاوی مهریه

مهریه را می توان به عنوان یکی از شناخته شده ترین دعاوی خانواده، در نظر گرفت. بسیاری از درخواست های مربوط به مهریه در مورد دوران طلاق بوده و زوجه می خواهد در هر شرایطی، مهریه خود را به اجرا بگذارد. عندالاستطاعه بودن مهریه این امکان را به زن نمی دهد که در هر صورت و شرایطی که تمایل داشت، برای ارائه درخواست مهریه اقدام کند و باید شرایط آن وجود داشته باشد. در خصوص نحوه مطالبه مهریه عندالاستطاعه و انجام مراحل قانونی آن، اگر به مشاوره حقوقی و یا کمک وکیل با تجربه و ماهر نیاز دارید، می توانید با تیم وکالتی موسسه حقوقی ترجمان در ارتباط باشید.

جمع بندی

زن و شوهر در زمان عقد ازدواج، می توانند بنا به توافق خود مهریه را به صورت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه، تعیین کنند. حتی می توانند بخشی از مهریه را عندالمطالبه و بخشی دیگری را عندالاستطاعه ثبت کنند. در مهریه عندالاستطاعه، زوجه پذیرفته است که در صورت توانایی مالی شوهر، می تواند برای مطالبه مهریه اقدام نماید. زوجه زمانی که بخواهد مهریه خود را به اجرا بگذارد، بایستی با ارائه مال یا ادله یگر، وضعیت مطلوب مالی شوهر نسبت به پرداخت مهریه را به اثبات برساند. در این نوع مهریه، زن حق حبس ندارد و علاوه بر این که زوجه نمی تواند حکم جلب شوهر را بگیرد. امکان تقسیط این نوع مهریه عملا بار حقوقی ندارد. زوجه برای آن که بتواند از طریق قانونی و در زمان مناسب و بدون اتلاف وقت در پروسه اداری مطالبه مهریه، بهتر است با کمک وکیل خانواده با تجربه مانند حمیدرضا ترجمان با 24 سال سابقه در امر وکالت، تمامی این فرآیند را انجام دهد.

سوالات متداول

امکان حکم جلب شوهر در مهریه عندالاستطاعه وجود دارد؟

خیر در این نوع مهریه نمی توان اقدام به اخذ حکم جلب شوهر نمود و تحت هیچ شرایطی وجود ندارد.

مهریه عندالاستطاعه زندان دارد؟

خیر زوجه در صورتی که مهریه به صورت عندالمطالبه باشد، امکان استفاده از حق حبس را خواهد داشت.

شرایط پرداخت مهریه در صورتی که به صورت عندالاستطاعه باشد، به چه صورت است؟

شرایط مالی شوهر باید به حدی برسد که زوجه بتواند برای مطالبه مهریه اقدام کند و به نوعی توانایی مالی شوهر شرط پرداخت مهریه است.

امکان پرداخت قسطی مهریه عندالاستطاعه وجود دارد؟

خیر امکان اقساطی شدن پرداخت مهریه عندالاستطاعه وجود ندارد و زوجه باید ثابت کند که شوهر از توان مالی برای تادیه مهریه برخوردار است.

چگونه مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟

زن می تواند با مراجعه به دفتر ثبت ازدواج و طلاق و اداره ثبت، برای مطالبه مهریه اقدام کند. ابتدا و شروع کار با حضور زوجه یا وکیل او به دفترخانه، است. با حضور در محضر، درخواست صدور اجراییه داده می شود و بعد از آن لازم است تا به دوایر اجراییه مهریه اداره ثبت، مراجعه نمود.