درخواست طلاق، حالت های مختلفی دارد و در مواردی از جانب مرد و زن به صورت یکطرفه و در موارد دیگر، به صورت توافقی شکل می گیرد. با توجه به این که احکام طلاق، غالبا به شیوه حضوری، صادر می شود، اما در شرایطی نیز دادگاه، حکم را غیابی صادر می کند. در اصطلاح به آن، طلاق غیابی، گفته می شود. در این نوع طلاق، یکی از زن و مرد در روند رسیدگی به پرونده، حضور نداشته و همین امر سبب می شود تا قاضی، حکم را غیابی صادر کند. از آن جهت که روند این نوع از جدایی، کمی پیچیده بوده و نیاز است تا نسبت به این رای، واخواهی صورت بگیرد و از طرفی نیز مراحل خاص خود را دارد، به همین دلیل توصیه می کنیم حتما در این زمینه وکیل داشته باشید. تیم حقوقی وکالتی ترجمان با 24 سال تجربه در رسیدگی به پرونده های خانواده، می تواند برای رفع مشکلات حقوقی شما در این زمینه، کمک فراوانی کند و می توانید برای دریافت مشاوره طلاق، با کارشناسان ما در ارتباط باشید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع، می توانید مقاله طلاق را مطالعه بفرمایید.
شما می توانید برای اخذ مشاوره تخصصی درباره مسائل پیرامون این موضوع، با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور کیفری با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.
منظور از طلاق غیابی چیست؟
قانونگذار به هر یک از زن و مرد، این اجازه را داده است که طبق شرایطی، درخواست طلاق بدهند. در واقع این امکان برای زوجین وجود دارد که هر یک به صورت یکطرفه، درخواست طلاق به دادگاه بدهند. همچنین امکان طلاق با توافق هم و در قالب یک دادخواست نیز وجود دارد.
در پاسخ به این سوال که منظور از طلاق غیابی، چیست، باید گفت که در این طلاق، زن یا مرد به هر دلیلی، حضور فیزیکی در جلسات دادگاه نداشته باشند و به نوعی دادگاه، حضور آنها را محرز ندارند. در این صورت، قاضی، حکم پرونده طلاق را به شیوه غیابی صادر می کند. در واقع بدون آن که طرف مقابل دعوا که می تواند زوج یا زوجه باشد، در جریان رسیدگی به پرونده باشد، حکم علیه آن، غیابا، صادر می گردد.
البته شرایط صدور احکام غیابی، چه در مورد دعاوی طلاق و چه سایر دعاوی حقوقی، در قانون آیین دادرسی مدنی عنوان شده است و فقط عدم حضور یکی از طرفین دعوا، سبب صدور رای غیابی، نمی شود. بلکه شرایط دیگری نیز در این زمینه، دخیل هستند که در ادامه به بررسی این موضوع، خواهیم پرداخت.
شرایط طلاق غیابی
در مورد این که حکم دعوای طلاق، به صورت غیابی صادر می شود، شرایطی دارد که در این بخش، به آنها می پردازیم. ماده 303 قانون آیین دادرسی مدنی، تمامی شرایط لازم برای آن که به دادگاه این اجازه را بدهد تا رای مربوط به دعوای طلاق را به شیوه غیابی، صادر کند، عنوان نموده است. این شرایط، به شرح زیر است:
حضور نیافتن خوانده دعوا طلاق یا وکیل در دادگاه
یکی از شرایطی که منجر به صدور رای غیابی دعوای طلاق، می شود، عدم حضور خوانده یا وکیل وی است. در واقع طلق قانون، خوانده هیچ اجباری برای حضور در جلسات دادگاه ندارد و وکیل او می تواند به نمایندگی از وی در دادگاه حاضر باشد؛ مگر این که قاضی دستور دهد تا خوانده نیز در جلسات، حضور داشته باشد.
با نگاه عمیق به این شرط از طلاق به صورت غیابی، قانونگذار، عنوان کرده است که در صورت عدم حضور خوانده در هیچ از جلسات دادرسی، حکم پرونده، غیابی صادر می شود. در واقع ممکن است که رسیدگی به پرونده بنا به مصلحت قاضی، تنها یک جلسه نباشد و جلسات متعددی در این زمینه تشکیل شود، در این صورت، اگر مثلا خوانده در جلسه اول، حاضر باشد و در جلسات بعدی در دادگاه، حضور نیابد، قانونا نمی تواند دلیل موجهی باشد تا دادگاه، رای پرونده را غیابی صادر کند.
بیشتر بخوانید: طلاق قبل از دخول
عدم ارسال لایحه دفاعیه مکتوب
شرط دیگر طلاق از نوع غیابی، عدم ارسال لایحه دفاعیه مکتوب است. یکی از رویه های معمول در رسیدگی به دعاوی قضایی، این است که طرفین دعوا برای دفاع از حقوق قانونی خود، لایحه دفاعیه مکتوبی را تنظیم می کنند و آن را در اختیار قاضی، قرار می دهند.
خوانده دعوا که می تواند مرد یا زن باشد، اگر نخواهد برای پرونده طلاق، وکیل بگیرد، می تواند با کمک وکیل متخصص، از او درخواست کند که لایحه دفاعیه مناسب، تنظیم نموده و در اختیار وی قرار دهد. در این صورت، به دلیل آن که خوانده، امکان حضور در دادگاه را ندارد، با ارسال لایحه در زمان قانونی، علاوه بر این که جنبه دفاع از حق و حقوق وی را دارد، مانع از صدور حکم غیابی طلاق، می شود.
در صورت حضور نیافتن خوانده در جلسات رسیدگی پرونده طلاق و یا اگر او برای این پرونده، وکیل داشته باشد و وکیل نیز مانند خوانده، در دادگاه حاضر نشود، ارسال لایحه در نهایت مانعی برای طلاق به صورت غیابی، خواهد بود. در هر صورت، این وظیفه وکیل است که در تاریخ تعیین شده در جلسه دادرسی، حضور داشته و از حق موکل، دفاع کند و یا در صورت عدم این امکان، لایحه تنظیک نموده و به شعبه واجد صلاحیت دادگاه خانواده، ارسال کند.
ابلاغ قانونی به خوانده
نحوه ابلاغیه به خوانده از شرایط دیگر صدور حکم غیابی برای دعوای طلاق است. با در نظر گرفتن دو شرط مزبور، اگر این شرط یعنی ابلاغ قانونی به خوانده نیز وجود داشته باشد، تمامی شرایط لازم برای صدور حکم طلاق به صورت غیابی، وجود دارد.
برای آن که امکان صدور رای غیابی دعوای طلاق، وجود داشته باشد، ابلاغ به خوانده، بایستی قانونی باشد نه واقعی. در صورت ابلاغیه واقعی به خوانده دعوا، این مفهوم را دارد که خود خوانده، از طرح دعوایی که علیه او صورت گرفته و به طور کلی در جریان پرونده طلاق بوده و در این صورت نمی تواند دلیل قانونی برای طلاق غیابی باشد.
بیشتر بخوانید: طلاق خلع
طلاق غیابی از طرف مرد
شرایط کلی حکم غیابی طلاق به صورت کامل مورد بررسی قرار گرفت و در این بخش، قصد داریم تا جدایی غیابی از طرف مرد را مورد بررسی قرار دهیم. در حالتی که مرد، تقاضای طلاق داده است، اگر یکی از سه شرط مزبور، وجود داشته باشد، دادگاه را رای را غیابی، صادر می کند. اما علاوه بر این موارد، در صورتی دادگاه، حکم غیابی برای طلاق گرفتن شوهر از زن را صادر می کند که شرایط قانونی طلاق از طرف مرد، وجود داشته باشد.
مرد نسبت به زن در دعاوی طلاق، این امتیاز خاص را دارد که اجباری برای ارائه دلیل، نخواهد داشت. در واقع طلاق گرفتن به درخواست شوهر، نیاز است تا شرایط مربوط به حق و حقوق قانونی زن، رعایت شود. در این صورت اگر در متن دادخواست به دلایل جدایی، اشاره نشده باشد، مانع قانونی در این زمینه ندارد.
با توجه به این که شوهر می تواند بدون دلیل، همسر خود را طلاق بدهد اما صدور حکم طلاق به این راحتی نیست و قاضی ابتدا بررسی می کند که شوهر، تکلیف حقوق زن مانند مهریه، نفقه و سایرین را مشخص کرده است یا خیر. حال با توجه به این شرایط و سه شرط قانون آیین دادرسی مدنی، شوهر غیابی از همسر خود طلاق می گیرد.
نکته حقوقی: به شما پیشنهاد می کنم برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع، مقاله طلاق غیابی از طرف مرد را مطالعه بفرمایید.
طلاق غیابی از طرف زن
طلاق غیابی از طرف زن، علاوه بر شرایطی مانند عدم حضور شوهر و وکیل در جلسه دادگاه و عدم ارسال لایحه و ابلاغ قانونی، یکسری شرایط دیگر دارد تا در نهایت زوجه بتواند، یک طرفه طلاق خود را بگیرد. زن برای طلاق در وهله اول باید دلیل قانع کننده داشته باشد. برخلاف مرد که نیازی به ارائه دلیل برای طلاق ندارد، اما برای طلاق از طرف زن، این شرایط، فرق می کند. از جمله مواردی که طبق قانون مدنی، امکان طلاق غیابی از طرف زن وجود دارد، به شرح زیر است:
- اثبات عسر و حرج، یکی از این موارد بوده که طی آن، زن باید ثابت کند که در طول زندگی مشترک با همسر، با سختی غیر متعارف مواجه شده و دیگر تحمل این سختی و ادامه زندگی برای او، امکان پذیر نیست. مانند ضرب و جرج بدنی زن توسط شوهر یا اعتیاد شدید شوهر به مواد مخدر که مختل کننده زندگی مشترک باشد. دادگاه طبق این شرایط و اثبات عسر و حرج، حکم غیابی طلاق را صادر می کند.
- در صورت غیبت شوهر به مدت چهار سال تمام، شرایط برای حکم غیابی طلاق، وجود دارد. در شرایطی که هیچ خبری از شوهر در این بازه زمانی نباشد و از لحاظ قانونی بتوان او را غایب مفقود الاثر نامید، طی انجام تشریفات قانونی، دادگاه رای این پرونده طلاق را به شیوه غیابی، صادر می کند.
- نپرداختن نفقه در طول مدت ازدواج نیز می تواند منجر به تقاضای طلاق از طرف زن گردد. اگر شوهر برای مدت مشخصی، از تامین مخارج زندگی همسر، خودداری کند، دادگاه ابتدا شوهر را ملزم به تادیه نفقه می کند. اگر باز هم شوهر به دلایلی مانند عدم توانایی مالی یا هر دلیل دیگری، نفقه زن را نپردازد، در این صورت دادگاه با وجود احراز شرایط قانونی، حکم طلاق را غیابی، صادر می کند.
معایب صدور حکم طلاق به صورت غیابی
صدور حکم طلاق آن هم به شکل غیابی، معیابی برای طرف مقابل دعوا یعنی خوانده، دارد. با توجه به عدم حضور خوانده در جلسه دادگاه و همچنین عدم ارسال لوایح دفاعیه، در واقع او به هیچ شیوه ای از خود دفاع ننموده است و حکمی که صادر می شود، ممکن است سبب تضییع حقوق قانونی وی شود.
شاید روند رسیدگی به پرونده به نحوی باشد که اگر زن یا مرد، در محضر دادگاه، حاضر می شدند، می توانستند با دفاعیات خود، مانع از وقوع طلاق شوند. ماهیت رسیدگی به پرونده های خانواده، حضور هر دو طرف دعوا را در جلسه دادگاه، لازم می داند و قاضی یکسری پرسش هایی را از مرد و زن، مطرح می کند که برای صدور رای به آنها احتیاج دارد.
با توجه به این توضیحات، اگر خوانده نتواند در جلسه رسیدگی، حاضر باشد، توصیه می شود حتما در این زمینه وکیل بگیرد و انجام فرآیند پرونده طلاق را در اختیار وی قرار دهد و شرایط به نحوی فراهم باشد که دیگر دادگاه، امکان صادر کردن حکم غیابی طلاق را نداشته باشد.
نمونه دادخواست طلاق غیابی
دادخواست طلاق غیابی با فرض این که از طرف زن است، مانند سایر دادخواست ها، نیاز است تا نکات دادخواست نویسی در آن رعایت شود. در این دادخواست، زن باید به موارد قانونی که امکان طلاق گرفتن را فراهم می کند، اشاره کند و با اثبات این موارد، علی رغم حضور نیافتن شوهر در دادگاه، در نهایت زوجه بتواند برگه طلاق را دریافت کند.
در این بخش، یک نمونه از دادخواست طلاق غیابی را مورد بررسی قرار می دهیم که از طرف زن، تقاضا شده و به این ترتیب، خواهان، زوجه و خوانده، زوج است.
نمونه دادخواست طلاق غیابی
ریاست محترم دادگاه خانواده …
اینجانب … فرزند … به شماره ملی … ساکن … به استحضار می‌رسانم:
با خوانده، آقای/خانم … فرزند … به شماره ملی … به موجب عقدنامه شماره … مورخ … در دفترخانه شماره … شهرستان … ازدواج دائم نموده‌ایم. متأسفانه خوانده مدت طولانی است که بدون دلیل موجه منزل مشترک را ترک کرده و هیچ‌گونه خبری از ایشان در دسترس نمی‌باشد. علی‌رغم پیگیری‌های مکرر و ارسال اظهارنامه، نامبرده حاضر به بازگشت و انجام تعهدات زوجیت نشده است.
با توجه به غیبت طولانی‌مدت خوانده و عدم امکان ادامه زندگی مشترک، مستند به مواد ………..قانون مدنی و مواد مرتبط از قانون حمایت خانواده، صدور حکم طلاق از نوع غیابی مورد استدعاست.
دلایل و مستندات:
تصویر مصدق سند نکاحیه
تصویر مصدق شناسنامه و کارت ملی خواهان
استشهادیه محلی و گزارش کلانتری مبنی بر غیبت خوانده
تصویر اظهارنامه ارسالی به نشانی خوانده
سایر ادله و مستندات عندالاقتضا
خواسته: صدور حکم طلاق غیابی به علت غیبت طولانی‌مدت خوانده
با احترام
امضاء – نام و نام خانوادگی خواهان
مدارک لازم برای طلاق غیابی
طلاق از نوع غیابی یکی از انواع طلاق است که معمولاً زمانی مطرح می شود که یکی از زوجین (بیشتر مرد یا زن بسته به شرایط) در جلسات دادرسی حاضر نشود یا دسترسی به او امکان پذیر نباشد. برای اینکه دادگاه بتواند حکم طلاق غیابی صادر کند، ارائه مدارک و مستندات مشخصی ضروری است. مهم ترین مدارک لازم برای طلاق غیابی عبارت اند از:
اصل و کپی سند نکاحیه (عقدنامه یا قباله ازدواج) برای اثبات رابطه زوجیت.
شناسنامه و کارت ملی خواهان (زن یا مرد) به همراه کپی آنها.
مدارک مربوط به عدم حضور یا غیبت طرف مقابل؛ مثل استشهادیه محلی، گواهی عدم حضور از کلانتری یا نشانی‌های قدیمی که نشان‌دهنده در دسترس نبودن همسر باشد.
وکالت‌نامه محضری (در صورت معرفی وکیل برای پیگیری پرونده).
مدارک مرتبط با دلایل طلاق؛ مثل حکم محکومیت کیفری همسر، گواهی پزشکی قانونی، یا سایر مستندات قانونی که نشان‌دهنده عسر و حرج یا شرایط موجه برای طلاق باشد.
گواهی عدم امکان سازش که پس از رسیدگی دادگاه و احراز شرایط، صادر می‌شود.
در عمل، روند طلاق از نوع غیابی بدون کمک یک وکیل کیفری و خانواده ممکن است زمان‌بر و پیچیده باشد. چون اثبات غیبت یا عدم دسترسی به همسر نیازمند جمع‌آوری مدارک محکم و ارائه درست به دادگاه است.
شما می توانید برای اخذ مشاوره تخصصی درباره مسائل پیرامون موضوع طلاق به صورت غیابی، با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور کیفری با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.
وکیل برای طلاق غیابی
دعاوی طلاق به جهت این که در نهایت منجر به جدایی زن و مرد، می شود، اهمیت فراوانی دارد. از طرفی نیز در این دعاوی، باید حقوق قانونی زن و شوهر، رعایت شود. با توجه به این که بسیاری از زن و شوهر های متقاضی طلاق، از حقوق خود در این رابطه آشنایی ندارند، بدون توجه به آن برای طلاق اقدام می کنند. علاوه بر این که طلاق، تشریفات قانونی دارد که باید به درستی اجرا شود تا در نهایت اگر دادگاه، مصلحت را مقتضی دانست، حکم طلاق را صادر کند. در خصوص دعاوی طلاق اگر نیاز به مشاوره متخصص با وکیل دارید، می تواند از طریق راه های ارتباطی درج شده در وب سایت با کارشناسان حقوقی ما در ارتباط باشید.
جمع بندی
حکم طلاق به صورت غیابی، زمانی صادر می شود که یکی از زوجین، امکان حضور در جلسات دادگاه را نداشته و مبادرت به تنظیم و ارسال لایحه دفاعیه به دادگاه در زمان مقرر، ننمایند و همچنین ابلاغ واقعی به خوانده نیز نشده باشد. در این صورت دادگاه امکان صدور رای غیابی طلاق را خواهد داشت. زوجه برای طلاق، لازم است که دلیل موجه و محکمه پسند داشته باشد و طبق موارد قانونی مانند عسر و حرج، غیبت حداقل چهارساله شوهر و عدم پرداخت نفقه، حکم طلاق غیابی می تواند صادر شود. برای اعتراض به حکم غیابی طلاق، خوانده می تواند از طریق واخواهی اقدام کند که البته سایر روش های اعتراض مانند تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی نیز امکان پذیر است.
سوالات متداول
صدور حکم طلاق غیابی چه شرایطی دارد؟
از شرایط صدور این حکم از طلاق می توان به عدم ارسال لایحه و عدم حضور خوانده یا نماینده وی و ابلاغ واقعی به خوانده است.
دلایل حکم طلاق غیابی از طرف زن چه مواردی را شامل می شود؟
زن برای آن که به صورت غیابی، طلاق بگیرد، لازم است تا به مواردی مانند عسر و حرج، عدم پرداخت نفقه و غیبت شوهر، اشاره کند.
در زمان طلاق چه حقوقی از زن لازم است تا رعایت شود؟
در زمان طلاق، حقوقی مانند مهریه، نفقه و اجرت المثل ایام زوجیت، لازم است تا رعایت شود.
طلاق غیابی از طرف مرد به چه نحوی است؟
مرد با تعیین تکلیف حقوق همسر خود و با رعایت تشریفات قانونی، در نهایت با حکم دادگاه می تواند به صورت غیابی طلاق خود را بگیرد.
روش های اعتراض به حکم طلاق غیابی چیست؟
روش هایی مانند تجدید نظر خواهی، فرجام خواهی و واخواهی برای اعتراض به حکم طلاق غیابی وجود دارد.
