پس از جدایی والدین از یکدیگر، یکی دیگر از مسائلی که اهمیت و تاثیر بسزایی در شکل گیری سلامتِ روان و آینده طرفین دارد، حضانت فرزند یا فرزندان در دوره ی پس از جدایی والدین است. پاسخِ کوتاه به سوالِ “آیا اخذ حضانت فرزند توسط پدر ممکن است؟” مثبت خواهد بود؛ اما چنین اتفاقی تحت شرایط و ضوابطی ممکن است که در ادامه بطور کامل مورد برسی قرار خواهند گرفت. چنین مسائلی اعم از شرایط، مستندات و مدارکی از قبیل عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری دادگاه، مبانی قانونی، معیار مصلحت کودک، نقش رفتار والدین، گزارش مددکاری و گواهی های پزشکی که باید از همان ابتدای راه آماده شده و با همراهیِ یک متخصص در کنار خود پا به این مسیرِ پر چالش گذاشت. جهت کسب اطلاعات بیشتر درمورد ریز قوانین حضانت در کشورمان، شما می توانید مقاله حضانت را مطالعه بفرمایید.
شما میتوانید درصورت تمایل جهت اخذ مشاوره تخصصی درباره شرایط واقعی و اختصاصیِ خود و مسائل پیرامون این موضوع، با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور خانواده با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.
گرفتن حضانت فرزند توسط پدر در قانون ایران: حقوق پدران
حضانت به معنای نگهداری، تربیت و مراقبت از فرزند است. مادامی که فرزند به والدین خود نیازمند است آنان در قبال آن فرزند مسئولِ مطلق خواهند بود و این امر شامل تأمین نیاز های جسمی، عاطفی و روانی کودک می شود.
بنابراین حقِ حضانت متعلق به والدی خواهد بود که قادر به اثباتِ کفایتِ خود مبنی بر تامین نیاز های ذکر شده و انجامِ مسئولیت های قانونی خود میباشد، چرا که این امر به‌طور مستقیم بر رشد و توسعه شخصیت و آینده کودک اثرگذار است.
ماده ۲۱ قانون حمایت از خانواده و ۱۱۶۹ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران به موضوع حضانت فرزندان پس از طلاق اشاره دارد و طبق این ماده ها، حضانت فرزندان تا سن هفت سالگی با مادر است و پس از آن، با پدر خواهد بود، مگر اینکه دادگاه تصمیم دیگری اتخاذ کند.
نکته حقوقی: این ماده صراحتن نشان دهنده اولویت مادر در حضانت فرزندان در سنین پایین تر است. اما این موضوع به این معنا نیست که پدر حتی در سنین پایین ترِ فرزندِ خود نمی تواند درخواست حضانت کند.
بیشتر بخوانید: گرفتن حضانت فرزند پسر
شرایط گرفتن حضانت فرزند توسط پدر در قانون ایران
معیار اصلی در روند تعیین حضانت کودک در دادگاه، مصلحت آن است. بدین سان والدی برتری خواهد داشت، که وضعیتِ اخلاقی و رفتاری، سلامت جسمی و روانی، توانایی مالی و اجتماعی وی نسبت به والد دیگر در سطح بهتری باشد.
در ادامه جزئیات بیشتری درباره این موارد تاثیر گذار در دادگاه را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت:
- سلامت جسمی و روانی: پدر موظف است در محضر دادگاه اثبات کند که توانایی انجام امور روزمره کودک را به صورت ثابت و متداوم داشته و محدودیتی نسبت به دیگر والد در انجام امور رفت و آمد، تربیت، آموزش، حمایت عاطفی و توانایی در ایجاد ارتباط عاطفی مناسب با کودک، تغذیه، بهداشت، رسیدگی به بیماری ها دارد.
- مشکلات روانی: برخی اختلالات روانی که اثبات شود توانایی پدر در مراقبت از کودک را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
- اعتیاد: اعتیاد به هرنوع مواد مخدر افیونی، محرک، آرام‌بخش ها و خواب‌آور ها، توهم‌زا ها و کانابینوئید ها یا الکل که منجر به رفتار های خشونت آمیز، خطرناک یا غفلت از کودک شود.
- خشونت خانگی: هرگونه رفتار خشونت‌آمیز (فیزیکی، عاطفی یا جنسی) نسبت به همسر(درصورت اثبات سابقهِ وجود چنین رفتار هایی در گذشته و در زندگی مشترک) یا کودک.
- عدم توانایی مالی: عدم توانایی در تأمین نیاز های مالی و اساسی کودک نسبت به والد دیگر.
- بی مسئولیتی: درصورت اثبات مادر در محضر دادگاه مبنی بر غفلتِ پدر از نیاز های عاطفی، جسمی و آموزشی کودک؛ حضانت آن به پدر تعلق نخواهد گرفت.
- رفتار های غیر قانونی و ارتکاب جرم: محکومیت به جرائم جدی، به ویژه جرائم مرتبط با خشونت یا سوءاستفاده که تاثیر بسزایی در روند پرونده خواهد داشت.
- محیط نامناسب یا تغییر شرایط زندگی: طی برسی حضانت فرزند توسط پدر محیطی که آنها دَرِش زندگی خواهند کرد نیز برسی خواهد شد و زندگی در محیطی خطرناک و نامناسب یا انتقال به محل زندگی‌ای که برای کودک مضر باشد؛ برای رشد و تربیت کودک مناسب نخواهد بود و قطعن بر روی رای دادگاه نیز تاثیر گذار خواهد بود.
- رفتار های ضد اجتماعی: رفتار هایی که نشان‌دهنده عدم مسئولیت پذیری و عدم قابلیت پدر در تربیت کودک باشد.
- نفوذ افراد خطرناک: وجود افرادی در زندگی پدر که ممکن است برای کودک خطرناک باشند یا شرایط زندگی وی را درگیر ریسک های آسیب زا کنند.
- نقض حقوق کودک: هرگونه سوء استفاده و نقض حقوق اساسی کودک، مانند استفاده از هویت کودک در فضای مجازی، عدم تأمین آموزش یا بهداشت مناسب نیز در رای دادگاه بسیار موثر خواهد بود.
- عدم همکاری با مراجع قانونی: عدم رعایت دستورات دادگاه یا عدم همکاری در ملاقات‌های تعیین‌شده نیز بر روی تعیین حق حضانت اثرگذار است.
بود یا نبود هر یک از این دلایل می تواند به تنهایی یا در ترکیب با دیگر عوامل منجر به اخذ یا سلب حضانت فرزند از پدر شود. در نهایت، تصمیم گیری در این زمینه باید بر اساس بهترین منافع کودک انجام شود و مراجع قضایی معمولاً با دقت و حساسیت بالا این مسائل را بررسی می کنند. پیشنهاد میشود در طی این مسیر تنها نبوده و یک متخصص حقوقی را به همراهی برگزینید تا با اطمینانی بیشتر، مراحل این پروسه را پشت سر بگذارید.
شما می توانید برای اخذ مشاوره تخصصی درباره مسائل پیرامون موضوع گرفتن حضانت فرزند توسط پدر، با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور خانواده با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.
مدارک مورد نیاز جهت گرفتن حضانت فرزند توسط پدر در قانون ایران
جهت جلوگیری از هرگونه شگفت‌زدگی نسبت به رای نهایی دادگاه، باید مدارک و مستندات پدر تکمیل، هدفمند و همسو با مفادی باشد که میتواند قانون را مدافع حقوقشان کند. بنابراین نیاز است که با مدارکی که در پیشبرد اهداف شما جهت اخذ حضانت فرزند نقش موثری دارند آشنا شوید:
| شناسنامه و کارت ملی |
| مدارک مربوط به وضعیت حقوقی |
ترفند حقوقی: ضمیمه کردن «طرح مالی ساده» برای نشان دادن آینده نگری والد. | مدارک مالی |
نکته: تأییدیه سلامت از پزشک قانونی یا روانشناس رسمی دادگستری ارزش بیشتری دارد. | مدارک پزشکی |
| · مدارکی که نشان‌دهنده محیط زندگی مناسب برای کودک باشد (مانند اجاره‌نامه یا سند مالکیت). · عکس‌هایی از محل سکونت. | مدارک مربوط به محیط زندگی |
| · مدارک مربوط به تحصیل فرزند (مانند کارت دانش‌آموزی یا گواهی مدرسه). · برنامه‌ریزی برای آموزش و تربیت کودک. | مدارک آموزشی |
| · گواهی عدم سوءپیشینه کیفری که نشان دهد پدر هیچ‌گونه سابقه‌جنایی ندارد. | گواهی عدم سوءپیشینه |
| · شهادت افرادی که می‌توانند تأیید کنند پدر توانایی لازم برای نگهداری از کودک را دارد. · نکته: شهادت شاهد معتبر (مثل معلم یا پزشک کودک) اثر بیشتری دارد.
| شهادت شهود |
| · مدارکی که نشان‌دهنده روابط عاطفی و اجتماعی مناسب پدر با فرزند باشد. | مدارک مربوط به روابط خانوادگی |
| · هرگونه مدرکی که میتواند به حمایت از درخواست حضانت کمک کند مانند نامه‌های حمایتی از دوستان یا اعضای خانواده، گزارش مددکاری اجتماعی (بهتر است داوطلبانه ارائه شود)، عکس یا اسناد مربوط به توانایی و حضور فعال پدر در زندگی کودک (مدرسه، فعالیت های فرهنگی، ورزشی)، مکاتبات نشان دهنده نقش پررنگ پدر در تربیت و مراقبت کودک. | هرگونه مدرک اضافی |
شما می توانید برای اخذ مشاوره تخصصی درباره مسائل پیرامون موضوع گرفتن حضانت فرزند توسط پدر، با تیم حقوقی حمیدرضا ترجمان با 24 سال تجربه در امور خانواده با شماره {09929994973} از طریق واتساپ، تلگرام و ایتا در ارتباط باشید.
نحوه اخذ حضانت فرزند توسط پدر در قانون ایران
جهت تسریع روند پرونده و افزایش شانس موفقیت در آن، پس از مشورت و همراهیِ یک وکیل حقوقی جهت باخبری بیشتر و بهتر از جزئیاتِ حقوقی، پدر باید مدارک و مستنداتِ کامل، منظم و هدفمند خود را به محضر دادگاه ارائه دهد. این اقامه دعاوی و مدارک باید نشان‌دهنده توانایی و صلاحیت پدر برای نگهداری و تربیت کودک باشد.
1-تنظیم و ثبت دادخواست حضانت فرزند توسط پدر در قانون ایران
پس از انجام تمام امورِ پیش نیاز پدر و یا وکیل او باید دادخواستی مبنی بر درخواست خود به محضر دادگاه ارائه دهند که معمولن شامل نمونه زیر میباشد:
نکته: نمونه زیر صرفاً به عنوان الگو ارائه میشود و ممکن است درصورت مشورت با یک متخصص حقوقی، نیاز به تغییرات و تنظیمات خاص بر اساس شرایط شما داشته باشد.
دادخواست گرفتن حضانت فرزند توسط پدر
به: ریاست محترم دادگاه خانواده
موضوع: درخواست حضانت فرزند
خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام پدر]
شماره ملی: [شماره ملی پدر]
آدرس: [آدرس محل سکونت پدر]
شماره تماس: [شماره تماس پدر]
خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام مادر]
شماره ملی: [شماره ملی مادر]
آدرس: [آدرس محل سکونت مادر]
شماره تماس: [شماره تماس مادر]
مشخصات فرزند:
نام و نام خانوادگی: [نام فرزند]
تاریخ تولد: [تاریخ تولد فرزند]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه فرزند]
مقدمه:
اینجانب [نام پدر] به عنوان پدر [نام فرزند]، به موجب این دادخواست، درخواست حضانت فرزند خود را از دادگاه خانواده محترم دارم.
دلایل و مستندات:
۱. صلاحیت والدین: اینجانب به عنوان پدر دارای شرایط لازم برای نگهداری و تربیت فرزند هستم. (میتوانید توضیحات بیشتری درباره شغل، وضعیت مالی و توانایی‌های خود ارائه دهید).
۲. محیط مناسب: محیط زندگی من برای رشد و تربیت فرزند مناسب است و در حال حاضر دارای امکانات لازم برای تربیت صحیح او می‌باشم.
۳. علاقه و ارتباط عاطفی: اینجانب ارتباط عاطفی قوی با فرزندم دارم و همواره در تلاش بوده‌ام تا نیازهای روحی و جسمی او را برآورده کنم.
۴. دلایل خاص: (در صورت وجود دلایل خاص که نشان‌دهنده عدم صلاحیت مادر یا شرایط نامناسب او برای حضانت، میتوانید آنها را ذکرکنید.)
درخواست:
با توجه به موارد فوق، اینجانب درخواست دارم که دادگاه محترم به درخواست حضانت اینجانب رسیدگی نموده و حضانت فرزندم [نام فرزند] را به من واگذار نماید.
مدارک پیوست:
۱. کپی شناسنامه و کارت ملی خواهان
۲. کپی شناسنامه و کارت ملی خوانده
۳. کپی شناسنامه فرزند
۴. مدارک مربوط به وضعیت مالی (گواهی اشتغال به کار، فیش حقوقی)
۵. گواهی عدم سوءپیشینه
۶. مدارک پزشکی (در صورت نیاز)
۷. سایر مدارک مرتبط
با تشکر و احترام،
[نام پدر]
[تاریخ]
بیشتر بخوانید: سلب حضانت فرزند
2-فرآیند ارجاع پرونده به کارشناسی و مددکاری اجتماعی
درصورت درخواست طرفین، یکی از والدین و یا صلاحدید جناب قاضی، پرونده برای برسی بیشتر به محضر کارشناسی و مددکاری اجتماعی ارجاع داده میشود.
جزئیات مراحلِ رو در این بخش عبارت اند از:
| بررسی مدارک: طرفین باید مدارک لازم را ارائه دهند، از جمله شناسنامه‌ها، مدارک شغلی، و هرگونه مدرکی که به حمایت از درخواست حضانت کمک کند. |
| جلسه رسیدگی: در جلسه رسیدگی، قاضی به بررسی ادعاها و دلایل هر یک از طرفین می‌پردازد. همچنین ممکن است قاضی سوالاتی از طرفین بپرسد تا اطلاعات بیشتری کسب کند. |
| صدور دستور ارجاع: اگر قاضی تشخیص دهد که نیاز به بررسی‌های بیشتر وجود دارد، دستور ارجاع پرونده به کارشناسی و مددکاری اجتماعی صادر میشود. این دستور شامل جزئیات مربوط به بررسی‌های لازم و موضوعاتی است که باید توسط کارشناسان مورد ارزیابی قرار گیرد. |
| بررسی توسط کارشناسان: کارشناسان مددکاری اجتماعی و روانشناسان به بررسی شرایط زندگی و تربیتی فرزند، نیازهای عاطفی او و محیط زندگی والدین می‌پردازند. آنها ممکن است با طرفین، فرزند و دیگر افراد مرتبط مصاحبه کنند. |
| تهیه گزارش: پس از انجام بررسی‌ها، کارشناسان گزارشی تهیه میکنند که شامل تحلیل‌ها و پیشنهادات آنها درباره حضانت فرزند است. این گزارش به دادگاه ارائه میشود. |
| جلسه نهایی رسیدگی: پس از دریافت گزارش کارشناسی، دادگاه جلسه نهایی رسیدگی را برگزار میکند تا بر اساس اطلاعات جدید تصمیم‌گیری کند. |
| صدور حکم نهایی: قاضی پس از بررسی تمام مدارک و گزارش کارشناسان، حکم نهایی را صادر میکند که ممکن است شامل تعیین حضانت، زمان ملاقات و شرایط دیگر باشد. |
نکته: این مراحل کلی هستند و ممکن است بسته به شرایط خاص هر پرونده تغییراتی داشته باشند.
3- برگزاری جلسه رسیدگی در دادگاه و صدور حکم گرفتن حضانت فرزند توسط پدر
در جلسه رسیدگی، طرفین باید از دعاوی، مدارک و مستنداتِ ارائه شدهِ خود دفاع کنند و پاسخگوی سوالات قاضی باشند. نکته: سوالاتِ پرسیده شده از والدین جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره وضعیت زندگی، شرایط مالی وعاطفی فرزند، در آینده خواهد بود.
نکته: در صورت لزوم، ارائه شهادت شهود یا فراخواندن افرادی که می‌توانند در مورد شرایط فرزند یا والدین شهادت دهند، به محضر دادگاه، بسیار موثر خواهد بود.
پس از دریافت گزارش کارشناسی، جلسه نهایی رسیدگی برگزار میشود. در این جلسه، قاضی به بررسی گزارش کارشناسی و مدارک موجود پرداخته و حکم نهایی را صادر میکند.
این حکم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تعیین حضانت: مشخص شدن اینکه حضانت فرزند به کدام یک از والدین داده میشود.
- زمان ملاقات: تعیین زمان ملاقات والد دیگر.
- شرایط دیگر: ممکن است شرایط خاصی نیز برای نگهداری و تربیت فرزند تعیین شود.
درصورت عدم رضایت مادر از حکمِ ابلاغی، او می تواند از درخواست تجدید نظر کرده و حکمی علیهِ تعلقِ حضانتِ فرزند توسط پدر خود خواستار شود؛ اما اگر شما مدارک و مستندات کامل، با همراهیِ یک متخصص حقوقی را داشته باشید امکان موفقیت مادر در دادگاه تجدیدنظر بسیار کم خواهد بود.
نقش وکیل در گرفتن حضانت فرزند توسط پدر
همراه داشتنِ یک راهنمایِ متبحر در هر مسیری موجب ایجاد برتری و افزایش شانسِ موفقیت ما در آن مسیر خواهد بود. متخصصان حقوقی نیز کارت های طلایی دعوی کنندگان در محضر دادگاه هستند که با تجربه و تدبر خود کمک شایانی به سرعت و نحوه روند پرونده ها میکنند.
وکلا در مسیرِ اخذ حضانت در زمینه های بسیاری فعال خواهند بود:
| مشاوره حقوقی: جهت مشاوره که آیا پدر شرایط لازم برای درخواست حضانت را دارد یا خیر و چه مدارکی برای اثبات صلاحیت خود نیاز دارد. |
| تهیه و تنظیم درخواست: وی مسئول تهیه و تنظیم درخواست حضانت جهت اثبات توانایی پدر در نگهداری از فرزند خود به دادگاه است. |
| جمع‌آوری مدارک: وی کمک میکند تا مدارک لازم مانند اسناد مالی، مدارک شغلی، گواهی‌های پزشکی، و هرگونه مستندات دیگری که نشان‌دهنده صلاحیت او برای حضانت است، جمع‌آوری شود.
|
| نمایندگی در دادگاه: به نمایندگی از پدر، میتواند به بیان دلایل و مستندات وی پرداخته و از حقوق او دفاع کند.
|
| تحلیل وضعیت: وی میتواند وضعیت حقوقی پرونده را تحلیل کرده و استراتژی‌های مناسب را جهت اخذ بهترین نتیجه ممکن طراحی کند.
|
| مذاکره با طرف مقابل: وکلای طرفین می‌توانند با یکدیگر یا خود طرف مقابل مذاکره کنند تا به توافق‌هایی در مورد حضانت یا زمان ملاقات دست یابند، که ممکن است به حل و فصل سریع‌تر پرونده کمک کند. |
| استفاده از کارشناسان: وی میتواند درخواست ارجاع به کارشناسان مددکاری اجتماعی یا روانشناسان را بدهد تا گزارش‌هایی تهیه کنند که به نفع پدر باشد و درصورت صدور گزارش آن را بطور تخصصی و حقوقی تفسیر کنند. |
| آمادگی برای تجدیدنظر: در صورتی که حکم دادگاه به نفع پدر نباشد، وکیل میتواند به او مشاوره دهد که آیا امکان تجدیدنظر وجود دارد و در صورت لزوم، درخواست تجدیدنظر را تنظیم کند. |
| آموزش حقوقی: وی میتواند پدر را در مورد حقوق خود و همچنین مسئولیت‌هایش در قبال فرزند آموزش دهد تا او بتواند به بهترین نحو درخواست خود را صادر و از فرزند خود حمایت کند. |
جمع‌بندی
با توجه به شرایط والدین و اصلِ مصلحتِ کودک، اخذ حضانت فرزند یا فرزندان توسط هر یک از والدین پس از فرآیند جدایی؛ یکی از پر چالش ترین و حساس ترین مسئله ای است که خانواده هایی با چنین شرایط به آن برخورد می کنند. کلید موفقیت در این مسیر فقط و فقط ایجاد و اثبات برتری خود نسبت به والد دیگر اعم از همراه داشتن یک مشاور حقوقیِ مجرب و متخصص، شرایط جسمی، روانی، مالی و عاطفی بهتر و تضمینِ آرامش و آینده‌ای روشن تر برای فرزند خود می باشد.
سوالات متداول
مدت زمان کارشناسیِ پرونده توسط مددکاران اجتماعی چقدر است؟
این فرآیند ممکن است زمان‌بر باشد و بسته به شرایط خاص هر پرونده متفاوت است.
آیا ازدواج مجدد پدر حضانت را از او سلب می کند؟
اگر پدر پس از ازدواج مجدد شرایطی را ایجاد کند که به صلاحیت او برای نگهداری از فرزندان آسیب بزند (مانند عدم توانایی در تأمین نیازهای فرزندان یا ایجاد محیط نامناسب)، ممکن است دادگاه تصمیم به سلب حضانت از او بگیرد. به طور کلی، عوامل مختلفی می‌توانند بر تصمیم دادگاه در مورد حضانت تأثیر بگذارند، اما ازدواج مجدد به تنهایی دلیل کافی برای سلب حضانت نیست. گرچه برای برسی بهترِ شرایطِ خاص خود پیشنهاد میشود قبل از هر اقدامی، با یک مشاور حقوقی مشورت کنید.
در صورت فوت مادری که حضانت فرزندان خود را داشته و در قید حیات بودن پدر فرزندان حضانت آنان با کیست؟
طبق ماده 1169 قانون مدنی ایران، حضانت فرزندان به پدر منتقل میشود.(مگر اینکه دلایل قانونی دیگری برای تغییر این وضعیت وجود داشته باشد.)
