گواهی عدم امکان سازش یکی از مهم ترین اسناد حقوقی در فرآیند طلاق است که بسیاری از زوج ها، به ویژه در طلاق های توافقی، با آن سر و کار دارند. اما آیا می دانید دقیقاً این گواهی چیست و در چه شرایطی صادر می شود؟ آیا با حکم طلاق تفاوت دارد یا صرفاً یک تشریفات اداری است؟ در این مقاله قرار است خیلی ساده و کاربردی به شما بگوییم گواهی عدم سازش چه نقشی در طلاق دارد، چه زمانی دادگاه آن را صادر می کند و چه نکاتی باید قبل از دریافت آن بدانید پس با ما همراه باشید.
گواهی عدم امکان سازش چیست؟
گواهی عدم امکان سازش یکی از اسناد رسمی است که توسط دادگاه خانواده صادر می شود و به زوجین اجازه می دهد که طلاق خود را در دفترخانه ثبت کنند. این گواهی معمولاً زمانی صادر می شود که زوجین یا یکی از آن ها تصمیم به طلاق گرفته اند و دیگر امکان ادامه زندگی مشترک وجود ندارد.
در بسیاری از موارد، به ویژه در طلاق توافقی، این گواهی نقش کلیدی دارد و بدون آن ثبت رسمی طلاق ممکن نیست. نکته مهم این است که گواهی عدم امکان سازش به معنای صدور حکم طلاق نیست، بلکه فقط مجوزی برای ثبت طلاق در دفاتر رسمی است. این گواهی مدت اعتبار مشخصی دارد و اگر در این بازه زمانی اقدام به ثبت طلاق نشود، اعتبار آن از بین می رود.
نحوه دریافت گواهی عدم امکان سازش
برای دریافت گواهی عدم امکان سازش باید مراحل مشخصی را در دادگاه خانواده طی کنید. در ادامه این مراحل به ترتیب توضیح داده شده است:
- ثبت دادخواست طلاق در سامانه عدل ایران
اولین قدم، ثبت دادخواست طلاق از طریق سامانه ثنا و انتخاب گزینه مربوط به “عدم امکان سازش” است. این دادخواست می تواند توسط زن، مرد یا هر دو به صورت توافقی ثبت شود.
- ارجاع به مرکز مشاوره خانواده
پس از ثبت دادخواست، دادگاه زوجین را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع می دهد تا مشاوران تلاش کنند آن ها را به سازش برسانند. در طلاق توافقی معمولاً این مرحله کوتاه و صوری است.
- بررسی دادگاه و صدور گواهی
در صورتی که زوجین همچنان بر جدایی تأکید داشته باشند یا دادگاه تشخیص دهد ادامه زندگی ممکن نیست، گواهی صادر می شود.
اعتبار گواهی عدم امکان سازش
گواهی عدم امکان سازش از زمان صدور توسط دادگاه، تنها ۳ ماه اعتبار دارد. این بدان معناست که اگر زوجین در این بازه زمانی به دفترخانه رسمی مراجعه نکنند و طلاق را ثبت نکنند، گواهی صادرشده از درجه اعتبار ساقط خواهد شد. در چنین شرایطی، برای ادامه روند طلاق باید مجدداً مراحل حقوقی طی شود و گواهی جدید دریافت گردد. بنابراین، زمان بندی صحیح و اقدام به موقع برای ثبت طلاق بعد از صدور این گواهی بسیار مهم است.
تکلیف مهریه در گواهی عدم امکان سازش
در فرآیند صدور گواهی عدم سازش، موضوع مهریه یکی از مسائل مهمی است که باید پیش از صدور گواهی بین زوجین تعیین تکلیف شود. در طلاق توافقی معمولاً زوجین در مورد میزان پرداخت مهریه یا نحوه بخشیدن آن توافق می کنند و این توافق در متن گواهی ثبت می شود. اگر توافقی نباشد، دادگاه باید وضعیت پرداخت یا مطالبه مهریه را مشخص کند. بنابراین، بدون روشن شدن وضعیت مهریه، صدور گواهی امکان پذیر نخواهد بود.
نمونه گواهی عدم امکان سازش در طلاق توافقی
پرونده کلاسه : ……………..
مرجع رسیدگی : شعبه 261 دادگاه عمومی مجتمع قضایی خانواده 2 ونک (تهران)
دادنامه شماره : ……………….
خواهان ها :
1- آقای احمد …………..به نشانی ………………………
2- خانم مریم ………. با وکالت آقای مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری به نشانی ……………….
گردشکار – به تاریخ 91/12/5 در وقت مقرر شعبه 261 دادگاه عمومی تهران به تصدی امضاءکننده ذیل تشکیل است. طرفین حاضرند و متفقاً اظهار می دارند با حضور داوران جلسات سازش برقرار شد لیکن به علت شدت اختلافات سازشی در جهت ادامه زندگی مشترک میسر نبوده و راهی جز طلاق باقی نمانده است فلذا با توجه به توافقات حاصله به شرح ذیل تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش داریم.
متن گواهی عدم امکان سازش :
در خصوص دادخواست آقای ……… و خانم ………… با وکالت ………… مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش به لحاظ توافق مشارالیها بر طلاق با عنایت به اینکه مساعی دادگاه بر ایجاد سازش فیمابین مثمرثمر واقع نگردید دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر نمود که داوران منتخب زوجین نیز علیرغم سعی و تلاش خود موفق به رفع اختلافات و اصلاح ذات البین نگردیده نظریه داوری خود را کتبا به دادگاه ارائه نموده اند زوجین خود نیز اصرار بر طلاق داشته اند.
فلذا بر مبنای توافقات زوجین 1- وکیل زوجه کلیه مهریه مافی القباله زوجه را در قبال طلاق به زوج بذل نمود و زوج نیز متقابلا قبول بذل نمود 2- زوجه نسبت به نفقه معوقه و اجرت المثل و جهیزیه ادعایی ندارد 3- زوجین فاقد فرزند مشترک بوده و زوجه حسب گواهی پزشکی باردار نمی باشد 4- زوجین هیچگونه ادعایی نسبت به یکدیگر نخواهند داشت.
علیهذا نظر به کلیه مراتب مذکوره مستندا به ماده واحده مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام راجع به اصلاح مقررات مربوط به طلاق و مادتین 1146 و 1144 قانون مدنی گواهی عدم امکان سازش زوجین را صادر و اعلام میدارد طرفین می توانند با مراجعه به یکی از محاضر رسمی طلاق و با ارائه این گواهی نسبت به ثبت و اجرای صیغه طلاق خلع اقدام نمایند و کلیه محاضر رسمی طلاق نیز ماذون در ثبت و اجرای صیغه طلاق به شرح مذکور می باشند. این رای حضوری بوده ظرف بیست روز قابل اعتراض در محاکم تجدیدنظر مرکز استان تهران می باش.
رئیس شعبه 261 دادگاه عمومی تهران
نمونه گواهی عدم امکان سازش طلاق یکطرفه
دادگاه با بررسی اوراق پرونده ختم رسیدگی را اعلام و با استعانت از خداوند متعال به شرح ذیل انشاء رای می کند.
گواهی عدم امکان سازش:
در خصوص دادخواست زوجین آقای ……… فرزند علی و خانم ………… فرزند محمود با وکالت آقای مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری از زوج و خانم ……….. از زوجه به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی) جهت ثبت طلاق نظر به اینکه رابطه زوجیت از نوع عقد دائم برابر سند رسمی ازدواج بین طرفین محرز است و مساعی دادگاه و داوران منتخب برای حصول سازش و اصلاح ذات البین موثر واقع نشد.
زوجه تعداد سیصد و نود سکه بهار آزادی (مقوم به مبلغ چهارصدمیلیون تومان) از مهریه اش را به زوج بابت طلاق بذل کرد، مابقی مهریه اش را حسب اظهار وکیل دریافت نموده است. وکیل زوج وکالتا قبول بذل کرد. حضانت دختر سه ساله حسب توافق با پدر است و از بابت ملاقات مادر توافق دارند. زوجه ادعای مالی دیگری ندارد و حسب گواهی پزشکی فاقد حمل است.
دادگاه با توجه به مراتب مستندا به ماده 1133 قانون مدنی و ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق گواهی عدم امکان سازش صادر می کند. زوجین می توانند ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ رای با مراجعه به دفتر رسمی طلاق نسبت به ثبت طلاق از نوع خلع نوبت اول اقدام نمایند. رای صادره حضوری و ظرف 20 روز قابل تجدیدنظرخواهی در مرجع محترم تجدیدنظر استان تهران است.
رئیس شعبه 277 دادگاه خانواده تهران
نمونه گواهی عدم امکان سازش طلاق از طرف مرد
به تاریخ : 91/7/17
کلاسه پرونده: …………….
شماره دادنامه: ………….
مرجع رسیدگی : شعبه 268 دادگاه عمومی خانواده تهران
زوجین : خانم …………. فرزند محمود با وکالت …………….. و آقای ………… فرزند سیدعلیرضا با وکالت آقای مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری
خواسته : طلاق توافقی (طلاق به درخواست زوج و زوجه)
دادگاه با بررسی محتویات پرونده و استماع اظهارات طرفین ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رای می نماید.
در خصوص دادخواست طلاق توافقی زوجین خانم …………. فرزند ……. با وکالت …………….. و آقای ………… فرزند سیدعلیرضا با وکالت …………. به موجب عقدنامه ازدواج شماره ……… دفترخانه رسمی 226 تهران به خواسته صدور حکم به طلاق توافقی با توجه به محتویات پرونده نظر به اینکه مساعی دادگاه در جهت حصول سازش و ادامه زندگی فیمابین موثر واقع نگردیده نظریه داوران حاکی از عدم امکان سازش زوجین می باشد و با عنایت به نظریه پزشکی به شماره 7-147 که مشعر بر باردار نبودن زوجه می باشد و نیز با توجه به توافق زوجین بدین شرح که:
1- زوجه با وکالت وکیل کل مهریه خویش مندرج در سند نکاحیه را در قبال اجرای صیغه طلاق (طلاق توافقی) به زوج بذل نمودند و وکیل زوج از جانب زوج قبول بذل نمود.
2- زوجه پیرامون نفقه معوقه و جهیزیه ادعایی ندارد.
3- زوجین فاقد فرزند مشترک می باشند.
4- زوجه حسب گواهی پزشک باردار نمی باشد.
5- وکلاء طرفین اظهار داشتند زوجین پیرامون سایر حقوق متصوره ناشی از ایام زوجیت اعم از مالی و غیرمالی ادعایی بعد از اجرای صیغه طلاق توافقی نداشته و نخواهند داشت.
مستندا به ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام گواهی عدم امکان سازش را صادر می نماید تا زوجین به یکی از دفاتر رسمی مراجعه و صیغه طلاق از نوع خلع یا طلاق توافقی اجرا و به ثبت برساند. رای صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران بوده و پس از قطعیت مدت اعتبار آن از تاریخ ابلاغ سه ماه می باشد.
رای طلاق توافقی صادره به اینجانبان ابلاغ و حق هرگونه اعتراض، تجدیدنظرخواهی و فرجامخواهی را از خود سلب می نماییم؛ وکیل زوج و وکیل زوجه.
رئیس شعبه 268 دادگاه حقوقی خانواده دو تهران
نمونه گواهی عدم امکان سازش طلاق غیابی
رای دادگاه (گواهی عدم امکان سازش) :
در خصوص دعوی زوجین خانم ………… و آقای ……….. به خواسته گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی) با عنایت به اوراق و محتویات پرونده از جمله کپی مصدق سند ازدواج که پیوست پرونده است اظهارات خواهان و سایر قرائن زوجیت دائم خواهان ها محرز و مسلم است. زوجین پس از تقدیم دادخواست در جلسه دادگاه حاضر شده و خواسته را تکرار نمودند. دادگاه و مشاور خانواده مساعی خود را بای سازش و تشویق به ادامه زندگی مبذول داشته موثر واقع نشد و نامبردگان بر جدایی و طلاق و صدور گواهی عدم امکان سازش اصرار دارند و اظهار داشتند در خصوص:
1- مهریه: زوجه کل مهریه را بذل و زوج قبول بذل می نماید.
2- جهیزیه: مدعی نمی باشد.
3- نفقه: مدعی نمی باشد.
4- اجرت المثل: مدعی نمی باشد.
5- حضانت فرزند و ملاقات و نفقه آن: فرزند ندارند.
6- حق و حقوق مالی: مدعی نمی باشد.
7- حق تجدیدنظرخواهی: اسقاط شده است.
8- عدم بارداری: گواهی وضعیت بارداری زمان اجرای صیغه طلاق ارایه می گردد.
دادگاه به استناد ماده 1133 و 1146 قانون مدنی و ماده 25 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 گواهی عدم امکان سازش زوجین فوق را صادر و اعلام می دارد به زوجین اجازه داده می شود تا با مراجعه به دفتر ثبت طلاق نسبت به اجرای صیغه طلاق و ثبت رسمی آن اقدام نمایند. نوع طلاق خلع؛ رعایت شرایط صحت اجرای صیغه طلاق از جمله مفاد 1134 و 1135 و 1140 و 1141 قانون مدنی برعهده مجری صیغه طلاق است. اعتبار گواهی صادره پس از ابلاغ و قطعی شدن آن سه ماه است. رای صادره به لحاظ سلب حق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی از سوی خواهان ها قطعی است.
رئیس شعبه 253 دادگاه عمومی (خانواده یک) تهران
نمونه گواهی عدم امکان سازش در طلاق از طرف زن
پرونده کلاسه : …………
مرجع رسیدگی : شعبه 240 دادگاه خانواده تهران
دادنامه شماره : …………
خواهان : خانم ………….. به نشانی……………….
خوانده : آقای ………….. با وکالت مسعود محمدی وکیل پایه یک دادگستری به نشانی …………………
خواسته : طلاق توافقی
متن رای دادگاه گواهی عدم اکان سازش :
در خصوص دادخواست زوجین 1- خانم ……… فرزند …….. 2- آقای ……… فرزند ……… با وکالت مع الواسطه خانم ……… به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به منظور طلاق با توافق با توجه به محتویات پرونده و احراز رابطه زوجیت فی مابین زوجین و اصرار ایشان بر جدایی و با لحاظ اینکه انجام مشاوره موضوع ماده 25 قانون حمایت خانواده موجبات انصراف ایشان از خواسته نشد و براساس توافق به عمل آمده در مورد مهریه، جهیزیه، نفقه زوجه، حضانت، ملاقات و نفقه فرزند و شروط ضمن عقد و اجرت المثل تحت شرایط:
1- زوجه یک سکه از مهریه مندرج در سند نکاح را در قبال طلاق به زوج بذل نمود و وکیل زوج به وکالت از ناحیه زوج قبول بذل نمود مقرر شد مهریه بر ذمه زوج باقی باشد.
2- زوجه در خصوص جهیزیه ادعایی ندارد و حق طرح دعوی مطالبه نفقه معوقه و اجرت المثل برای وی محفوظ است.
3- زوجین فرزند مشترک ندارند.
4- زوجه برابر اقرار خودش باردار نیست.
5- زوجین نسبت به یکدیگر ادعایی ندارند.
دادگاه مستندا به مواد 24 و 25 و 26 و 29 و 31 و 34 و 36 و 37 قانون مذکور و مواد 1143 و 1146 قانون مدنی، گواهی عدم امکان سازش و اجازه طلاق، بین زوجین مذکور صادر و اعلام می دارد و به زوجین اجازه می دهد تا به یکی از دفاتر رسمی طلاق جهت اجرای صیغه طلاق از قسم خلع نوبت اول مراجعه نمایند و بدینوسیله از ناحیه این دادگاه به سردفتر طلاق مربوطه نمایندگی در اجرای صیغه طلاق اعطاء ی گردد و لازم است سردفتر مذکور ضمن اخذ گواهی عدم بارداری شرایط شرعی و قانونی را احراز نماید. گواهی صادره چنانچه ظرف سه ماه از تاریخ قطعیت به دفتر ثبت طلاق تسلیم نگردد، از اعتبار ساقط و با توجه به اسقاط حق تجدیدنظرخواهی طرفین قطعی است ضمناً دفترخانه مکلف است نتیجه را ثبت و اعلام نماید.
رئیس شعبه 240 دادگاه عمومی حقوقی مستقر در مجتمع خانواده یک تهران
موارد صدور گواهی عدم امکان سازش
در اینجا مواردی که دادگاه اقدام به صدور این گواهی می کند را به طور اختصار نام می بریم :
1 – طلاق توافقی
2 – طلاق به درخواست مرد
3 – طلاق از طرف زن؛ وقتی که زن وکالت در طلاق دارد، یعنی زن حق طلاق دارد.
موارد صدور حکم طلاق
در برخی شرایط، دادگاه به جای صدور گواهی عدم امکان سازش، اقدام به صدور حکم طلاق می کند. این مورد بیشتر زمانی اتفاق می افتد که زن بدون داشتن حق طلاق، به دلیل مشکلاتی مانند عسر و حرج، بدرفتاری یا ترک زندگی از سوی شوهر، درخواست طلاق دهد. در چنین شرایطی، دادگاه وارد بررسی دلایل و مستندات می شود و اگر زن را محق بداند، با صدور حکم، امکان طلاق را فراهم می کند.
تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش
تفاوت اصلی بین حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش در ماهیت آن هاست. حکم طلاق نتیجه رسیدگی قضایی به اختلافات زناشویی و اثبات دلایل از سوی یکی از طرفین است، در حالی که گواهی عدم سازش صرفاً تاییدی بر توافق یا تصمیم قبلی طرفین برای طلاق است. همچنین، عدم امکان سازش تنها ۳ ماه اعتبار دارد، اما حکم طلاق تا ۶ ماه پس از قطعیت قابل اجراست. علاوه بر این، حکم طلاق دستور دادگاه برای جدایی است، ولی گواهی تنها مجوز ثبت آن در دفترخانه می باشد.
خلاصه
در نهایت، گواهی عدم امکان سازش نقش مهمی در فرآیند طلاق دارد و معمولاً در موارد طلاق توافقی صادر می شود. این گواهی به زوجین اجازه می دهد که طلاق خود را ثبت کنند، اما تا زمانی که در دفترخانه رسمی ثبت نشود، هیچ گونه اثر قانونی ندارد. علاوه بر این، مهریه و دیگر مسائل مالی در این مرحله باید تعیین تکلیف شود تا روند طلاق به طور کامل انجام شود.
