شاید با اصطلاح مال منقول رو به رو شده باشید؛ مال منقول به نوع مالی گفته می شود که قابلیت جابه جایی دارد. در دنیای امروز که با انواع تبادلات و معاملات مالی روبه رو هستید، با شناخت انواع دارایی ها می توانید تصمیمات بهتری در زمینه خرید و فروش، سرمایه گذاری و مدیریت دارایی های خود بگیرید. آگاهی از مفاهیم پایه ای مانند اموال منقول به شما این امکان را می دهد که بهتر تصمیم بگیرید و از حقوق و مسئولیت های خود آگاه باشید.
در این مقاله به بررسی مفهوم مال منقول و انواع می پردازیم و نحوه استرداد اموال منقول را مرحله به مرحله بررسی می کنیم. هدف ما، آسودگی خاطر و حفاظت از اموال شما در پروسه های پیچیده قانونی است و این کار را با معرفی بهترین وکیل ملکی تهران انجام می دهیم؛ پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
مال منقول چیست؟
مال منقول به اموالی گفته می شود که قابلیت جا به جایی از محلی به محل دیگر را دارند؛ بدون این که به خود و محیط اطرافشان آسیبی وارد کنند. در واقع این اموال قابل حمل هستند و انتقال آن ها باعث خرابی یا آسیب نمی شود؛ این اموال شامل اشیایی هستند که به راحتی قابل حمل بوده و انتقال آن ها تغییری در ماهیت یا کارکردشان ایجاد نمی کند. از جمله نمونه های بارز اموال منقول می توان به خودرو، لوازم خانگی، مبلمان، تجهیزات الکترونیکی و حتی سهام شرکت ها اشاره کرد.
انواع مال منقول
اموال مال منقول به دو دسته اصلی که شامل اموال منقول ذاتی و اموال حکم منقول است، تقسیم می شوند. این تقسیم بندی از نظر حقوقی اهمیت زیادی دارد، زیرا قوانین مرتبط با معاملات، مالکیت و تعهدات مربوط به این اموال ممکن است متفاوت باشد. در ادامه به معرفی دقیق هر کدام می پردازیم:
1- اموال منقول ذاتی
منظور از مال منقول ذاتی دقیقا تعریفی است که در ماده 19 قانون مدنی برای اموال منقول آورده شده است. یعنی ” اشیائی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد بدون اینکه به خود یا محل آن خرابی وارد آید مَنقول است”. این اموال قابل لمس کردن هستند و میتوانند به راحتی آنها را منتقل کرد. برای مثال میتوانیم فرش را بدون آسیب دیدن جابجا کنیم، پس مال منقول ذاتی محسوب میشود.
2- اموال در حکم منقول
برخی از اموال نیز وجود دارند که قابل لمس نیستند اما قابلیت نقل و انتقال دارد. مانند حق انتفاع و حق سرقفلی و… این اموال به تشخیص محاکم قضایی در دسته اموال منقول قرار گرفته و به آن ها اموال در حکم منقول گفته می شود. بر اساس ماده ۲۰ قانون مدنی، حق سهام افراد در شرکتها، حق سرقفلی، حق اختراع، حق تالیف و سایر حقوقی که به وجه نقد یا اموال منقول مربوط شوند، از دیگر مثالهای اموال در حکم منقول هستند.
علاوه بر این، با توجه به گسترش معاملات دیجیتال و دارایی های غیرملموس، درک مفهوم اموال منقول در دنیای مدرن اهمیت بیشتری پیدا کرده است. بسیاری از دارایی های دیجیتال، مانند رمز ارزها، توکن های غیر قابل تعویض (NFT)، سهام الکترونیکی و حقوق مالکیت فکری در حکم اموال منقول محسوب می شوند. در نظر داشته باشید به دلیل نبود قوانین مشخص در برخی حوزه ها، استرداد این دارایی ها ممکن است با چالش های قانونی همراه باشد؛ بنابراین، برای خرید، سرمایه گذاری یا واگذاری این نوع اموال، آگاهی از قوانین و مشورت با یک وکیل متخصص ضروری است.
تفاوت مال منقول و غیر منقول
مال غیر منقول قابلیت انتقال و جابه جایی ندارد و در صورت انتقال یا جابه جایی به خود یا محیط اطرافش آسیب وارد می کند؛ مانند ساختمان، زمین و …. اموال منقول قابلیت جا به جایی دارند بدون اینکه به محل اطراف خود آسیبی وارد کنند؛ مانند خودرو، لوازم خانگی و …. انتقال مالکیت مال غیر منقول نیاز به تنظیم سند رسمی و ثبت در دفاتراسناد رسمی دارد، در حالی که انتقال دارایی های منقول با یک قرارداد عادی انجام می شود.
در نهایت دعاوی مربوط به اموال غیر منقول در دادگاهی که ملک در آنجا واقع شده بررسی می شود، اما دعاوی مربوط به اموال منقول در دادگاهی که خوانده در آنجا زندگی می کند پیگیری می شوند.
تفاوت منقول مصرفی و غیر مصرفی
اموال منقول مصرفی به اموالی گفته می شود که با اولین استفاده، ماهیت یا شکل اصلی خود را از دست می دهند یا به طور کامل مصرف می شوند. برای مثال، مواد غذایی، سوخت و لوازم بهداشتی از جمله اموال منقول مصرفی هستند. اموال منقول غیرمصرفی اموالی هستند که با استفاده مکرر، ماهیت و شکل اصلی خود را حفظ می کنند و به سرعت از بین نمی روند. برای مثال، میز، صندلی و کتاب از جمله اموال منقول غیرمصرفی محسوب می شوند.
بنابراین، تفاوت اصلی بین اموال منقول مصرفی و غیرمصرفی در این است که اموال مصرفی با استفاده از بین می روند یا تغییر ماهیت می دهند، در حالی که اموال غیرمصرفی با استفاده مکرر همچنان قابل استفاده باقی می مانند.
چگونه اموال منقول را استرداد کنیم؟
استرداد مال منقول به معنی بازپس گرفتن اموال قابل انتقالی است که به صورت قانونی یا غیر قانونی در اختیار فرد دیگری قرار گرفته اند. در بسیاری از معاملات، اموال منقول به عنوان وثیقه یا تضمین مالی استفاده می شوند. برای مثال، بانک ها هنگام ارائه تسهیلات، خودرو یا تجهیزات ارزشمند را به عنوان ضمانت دریافت می کنند. در این شرایط، آگاهی از حقوق قانونی در خصوص توقیف و استرداد این اموال اهمیت زیادی دارد. برای استرداد اموال منقول باید مراحل قانونی زیر را انجام دهید:
1- ارسال اظهار نامه
پیش از طرح دعوی در مراجع قانونی، بهتر است یک اظهارنامه رسمی به شخصی که مال شما را در اختیار دارد ارسال و درخواست بازگرداندن مال خود را مطرح کنید. این کار حسن نیت شما و تلاش برای حل وفصل مسالمت آمیز موضوع را نشان می دهد.
2- طرح دعوی در دادگاه
اگر پس از ارسال اظهارنامه، مال شما بازگردانده نشد، با ارائه دادخواستی به دادگاه حقوقی، دعوی استرداد دارایی منقول خود را مطرح کنید. در این دادخواست، باید مشخصات کامل خود و طرف مقابل، توضیحات مربوط به مال مورد نظر، و دلایل و مستندات مالکیت خود را توضیح دهید.
3- ارائه مدارک و مستندات
برای اثبات مالکیت و تصرف غیرقانونی مال توسط طرف مقابل، باید مدارکی مانند فاکتور خرید، شهادت شهود، قراردادها یا هر سند دیگری که نشان دهنده مالکیت شما است را به دادگاه ارائه کنید. توجه داشته باشید که ارائه مدارک معتبر مالکیت نقش مهمی در موفقیت دعوی استرداد دارایی های منقول دارد. بسیاری از دعاوی استرداد اموال منقول به دلیل نبود مدارک معتبر یا کافی به نتیجه مطلوب نمی رسند.
بنابراین، توصیه می کنیم هنگام خرید یا دریافت این اموال، رسید، فاکتور، قرارداد و سایر مستندات قانونی را دریافت و نگهداری کنید. این مدارک در صورت بروز اختلاف، اثبات مالکیت شما را تسهیل کنند.
4- پیگیری قضایی
پس از ثبت دادخواست، دادگاه به موضوع رسیدگی کرده و در صورت اثبات ادعای شما، حکم به استرداد مال صادر می کند. در صورتی که مال مورد نظر در دسترس نباشد یا امکان بازگرداندن آن وجود نداشته باشد، دادگاه حکم به پرداخت قیمت مال می دهد. هرچه سریع تر برای تصرف مال خود اقدامات قانونی را آغاز کنید و قبل از طرح دعوی در دادگاه، از یک وکیل متخصص مشورت بگیرید تا از حفظ حقوق خود مطمئن شوید.
مشاوره با وکیل متخصص در دعاوی مربوط به امول منقول
هر اشتباه کوچک و یا حتی سردرگمی در این مسیر باعث ضایع شدن حقوق قانونی شما می شود. در این جا اهمیت مشورت با یک وکیل با تجربه مشخص می شود. یک وکیل حرفه ای می تواند از ابتدا تا انتهای فرایندهای قانونی کنار شما باشد، اسناد را بررسی کند، از حقوق شما در برابر تخلفات و کلاهبرداری ها دفاع نماید و از بروز مشکلات جلوگیری کند.
پیشنهاد ما به شما حمیدرضا ترجمان است، ایشان با تخصص و تجربه حرفه ای خود، نه تنها روند پیگیری پرونده را آسان تر می کند، بلکه شانس موفقیت شما در دادگاه افزایش می دهد. پس اگر درگیر دعاوی مربوط به اموال خود هستید قبل از هر اقدامی از مشاوره رایگان ما استفاده کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.به
طور خلاصه
اموال منقول به دارایی هایی گفته می شود که قابلیت جابه جایی دارند و انتقال آن ها آسیبی به خود و محیط اطراف وارد نمی کند. شناخت اموال منقول و تفاوت آن ها با اموال غیرمنقول به شما کمک می کند تا در معاملات و سرمایه گذاری های خود آگاهانه تر تصمیم بگیرید. درصورتی که مال منقول شما به صورت غیرقانونی در اختیار فرد دیگری قرار گرفته، از طریق ارسال اظهارنامه، ارائه مدارک معتبر در دادگاه و طی کردن روند قانونی، از حق خود دفاع کنید؛ اما دعاوی مربوط به اموال منقول، مسیر پیچیده قانونی دارد.
سؤالات متداول
- مال منقول چیست؟
مال منقول، مالی است که می توان آن را بدون آسیب به خود یا محل آن، از جایی به جای دیگر منتقل کرد؛ مانند خودرو یا لوازم خانگی - انواع مال منقول به چه صورت است؟
انواع دارایی منقول شامل منقول ذاتی (اموالی که به طور طبیعی قابل جابه جایی هستند) و منقول حکمی (حقوق و مطالباتی که به حکم قانون منقول محسوب می شوند) هستند. - تفاوت بین مال منقول و غیر منقول چیست؟
تفاوت اصلی بین اموال منقول و غیرمنقول در قابلیت جابه جایی آن هاست؛ اموال منقول قابل حمل اند، در حالی که اموال غیرمنقول مانند زمین و ساختمان، ثابت و غیر قابل جابه جایی هستند. - تفاوت مال منقول مصرفی و غیر مصرفی به چه صورت است؟
اموال منقول مصرفی با اولین استفاده از بین می روند یا تغییر ماهیت می دهند (مانند مواد غذایی)، در حالی که اموال منقول غیرمصرفی با استفاده مکرر،ماهیت خود را حفظ می کنند (مانند کتاب).
چگونه اموال منقول را استرداد کنیم؟
برای استرداد اموال منقول، ابتدا اظهارنامه ای به متصرف ارسال کنید و در صورت عدم بازگشت مال، با ارائه مدارک مالکیت، دعوای استرداد را در دادگاه صالح مطرح نمایید.
