اگر به دنیای املاک علاقه مند هستید یا در حال برنامه ریزی برای سرمایه گذاری در این حوزه هستید، حتماً با اصطلاحات مختلفی برخورده اید. یکی از این اصطلاحات مهم، «صلح عمری سرقفلی» است که نقش کلیدی در تأمین امنیت مالی شما ایفا می کند. اما صلح عمری سرقفلی چیست و چرا باید به آن توجه کنیم؟
در این مقاله، به بررسی این مفهوم صلح سرقفلی می پردازیم و شرایط قانونی، نحوه تنظیم قرارداد و تمام نکات ضروری را بررسی می کنیم و در نهایت با معرفی بهترین وکیل تهران به شما کمک می کنیم تا هوشمندانه ترین تصمیم را در قبال املاک خود بگیرید و از حقوق خود به خوبی دفاع کنید و از فرصت های موجود در بازار بهترین استفاده را بکنید پس با ما همراه باشید.
صلح عمری سرقفلی چیست؟
سرقفلی به زبان ساده نوعی از قرارداد اجاره است که بین مالک و متقاضی بسته می شود. در این اجاره نامه، مالک (مصالح) با حفظ منافع شخصی خود تا پایان عمر، حق استفاده از ملک تجاری یا منفعت آن را به شخص دیگری (متصالح) منتقل می کند. این نوع قرارداد برای افرادی مناسب است که می خواهند بعد از فوت، حق سرقفلی ملکشان به فردی خاص منتقل شود، اما در عین حال نمی خواهند در زمان حیات، اختیار ملک را از دست بدهند. حق سرقفلی به عنوان یک نوع سرمایه نقدی شناخته می شود که در مقابل اجاره ملک تجاری به صاحب ملک پرداخت می گردد. در متن قرارداد مربوط به سرقفلی، به این نکته اشاره می شود که مالک با دریافت این مبلغ، موظف است حق سرقفلی و اجازه فعالیت در مغازه را به مستأجر منتقل کند.
صلح سر قفلی از لحاظ قانونی در دفاتر اسناد رسمی ثبت می شود و با رعایت شرایط مشخص، یکی از مطمئن ترین روش های انتقال حق سرقفلی به شمار می رود. این قرارداد انعطاف پذیری بالایی دارد و می تواند متناسب با شرایط طرفین تنظیم شود.
آیا صلح عمری سرقفلی قانونی است؟
بله، صلح عمری سرقفلی قانونی است و در قوانین ایران به عنوان یکی از روش های انتقال حق سرقفلی شناخته شده است. با تنظیم این قرارداد، مالک می تواند با حفظ منافع خود تا پایان عمر، حق سرقفلی را به دیگری منتقل کند. بعد از فوت مالک، مستأجر صاحب کامل حق سرقفلی می شود.
درگذشته، این تصور وجود داشت که انتقال حق سرقفلی غیرقانونی است و با موانع زیادی روبروست. اما با تصویب قانون روابط موجر و مستأجر در سال ۱۳۵۶، این مشکل حل شد. طبق این قانون، انتقال حق سرقفلی به توافق طرفین بستگی دارد. به این ترتیب، با موافقت مالک و مستأجر، امکان انتقال حق سرقفلی فراهم می شود.
همچنین، این قانون در سال ۱۳۷۶ مورد بازنگری قرار گرفت و تأکید بیشتری بر اهمیت توافق طرفین گذاشته شد؛ بنابراین حتی اگر در قرارداد به موضوع انتقال حق سرقفلی اشاره ای نشده باشد، این حق همچنان وجود دارد و طرفین می توانند با استفاده از نمونه های معتبر صلح نامه، حق سرقفلی را منتقل کنند. با توجه به قانون روابط میان موجر و مستأجر که در سال ۱۳۵۶ به تصویب رسید، مشکل انتقال حق سرقفلی برطرف شد.
بر اساس این قانون همه چیز به توافق طرفین بستگی دارد؛ بنابراین، با رضایت و توافق مالک و مستأجر، امکان انتقال حق سرقفلی نیز وجود دارد. همچنین این قانون که در سال ۱۳۷۶ مجدد بازنگری شد، مبنا و ملاک اصلی، توافق طرفین است. بر همین پایه حتی اگر در متن قرارداد درباره حق انتقال سرقفلی صحبت نشده باشد، باز هم این حق وجود دارد و طرفین می توانند با کمک یک وکیل متخصص، سرقفلی را منتقل کنند.
معرفی انواع صلح سرقفلی
صلح سرقفلی دو نوع اصلی دارد هر یک از این دو نوع ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند که در ادامه توضیح خواهیم داد:
-
صلح نامه سرقفلی عادی
این نوع صلح، رایج ترین شکل انتقال سرقفلی است. در این روش، مالک سرقفلی ملک تجاری، حقوق سرقفلی را به فرد دیگری منتقل می کند. در صلح نامه سرقفلی عادی، انتقال سرقفلی بدون محدودیت زمانی و وابستگی به حیات صاحب اصلی انجام می شود. این توافق نامه معمولاً برای انتقال حق کسب یا پیشه در ملک تجاری تنظیم می شود و به شخص منتقل کننده، مبلغی به عنوان عوض صلح پرداخت می شود. در واقع مالک حق سرقفلی را به طور کامل به دیگری منتقل می کند و دیگر هیچ حقی نسبت به آن ندارد. متصالح می تواند از ملک استفاده کند، آن را اجاره دهد یا به شخص دیگری منتقل نماید.
-
صلح عمری سرقفلی
در این نوع از صلح، مالک سرقفلی توافق می کند که حق سرقفلی ملک تنها در مدت حیات او یا گیرنده (حتی شخص ثالث) معتبر باشد. به عبارت دیگر، این توافق نامه به نوعی محدود به مدت زندگی یکی از طرفین است. پس از فوت طرف تعیین شده، حقوق سرقفلی به صورت قانونی خاتمه یافته و ممکن است به مالک اصلی بازگردد. در واقع در این نوع صلح، مالک (مصالح) تا پایان عمر خود حق استفاده یا دریافت اجاره از ملک را حفظ می کند. بعد از فوت مصالح، متصالح مالک کامل حق سرقفلی می شود.
مزایا و معایب صلح عمری سرقفلی
صلح عمری سرقفلی مانند هر قرارداد قانونی دیگری مزایا و معایبی دارد که آگاهی از آن ها به شما کمک می کند یک تصمیم هوشمندانه بگیرید.
مزایا صلح نامه عمری سرقفلی
- تأمین امنیت شغلی برای مستأجر: با انتقال سرقفلی به مستأجر، امنیت شغلی او بیشتر می شود و بدون نگرانی از تغییرات ناگهانی، به فعالیت تجاری خود ادامه می دهد.
- امکان انتقال سرقفلی به دیگران: مستأجر می تواند سرقفلی را به شخص دیگری منتقل کند، و این کار به او انعطاف پذیری بیشتری در مدیریت کسب وکارها می دهد.
- حفظ حق انتفاع برای مصالح: در صلح عمری، مصالح (مالک) حق استفاده و بهره برداری از ملک را تا پایان عمر خود حفظ می کند و متصالح پس از فوت مصالح، مالک کامل حق سرقفلی می شود.
- کاهش مالیات نسبت به فروش ملک: مالیات صلح عمری معمولاً کمتر از مالیات بر فروش ملک است، این موضوع برای مالک و مستأجر مزیت مالی حساب می شود.
- تعیین تکلیف اموال پس از فوت: صلح عمری یکی از راه های تعیین تکلیف برای اموال مالک پس از فوت است. مالک می تواند مشخص کند که پس از فوت، مال موردنظر به چه کسی منتقل شود.
معایب صلح نامه عمری سرقفلی
- محدودیت در استفاده و از ملک: پس از انتقال سرقفلی، مالک در استفاده از ملک به محدودیت بر می خورد؛ مثلاً ممکن است نتواند از ملک به صورت دلخواه استفاده کند یا آن را به شخص دیگری اجاره دهد.
- امکان سلب حق انتفاع توسط مالک: مالک می تواند در طول حیات خود، حق انتفاع (حق استفاده) از ملک را از مستأجر سلب کند که این موضوع برای مستأجر مشکل ساز است.
- پیچیدگی در فسخ قرارداد: فسخ صلح عمری پیچیده و دشوار باشد و نیاز به دلایل و مستندات قانونی قوی دارد.
- محدودیت در انتقال مالکیت: پس از عقد قرارداد مالک دیگر حق انتقال ملک خود را به شخص دیگری نخواهد داشت البته تا زمانی که مالک زنده است، متصالح حق استفاده و بهره برداری از ملک را ندارد.
در مجموع، صلح عمری سرقفلی با وجود مزایای خود، مانند تأمین امنیت شغلی برای مستأجر و کاهش مالیات، دارای معایبی نیز هست که باید با دقت به آن ها توجه کنید. قبل از انعقاد چنین قراردادی باید از مشاوره حقوقی استفاده کنید تا با سنجش تمامی جوانب بتوانید از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنید.
شرایط قانونی صلح عمری سرقفلی
آگاهی از شرایط قانونی صلح عمری سرقفلی برای تنظیم یک قرارداد معتبر قانونی اهمیت زیادی دارد در ادامه این شرایط را برسی خواهیم کرد.
- اهلیت طرفین قرارداد: طرفین باید عاقل، بالغ و دارای اختیار و رضایت باشند. همچنین، باید توانایی اداره اموال خود را داشته و از نظر قانونی مجاز به انجام معامله باشند.
- موضوع قرارداد: موضوع صلح باید مشخص و واضح باشد و تمامی جزئیات باید به دقت ذکر شوند و از هرگونه ابهامی جلوگیری شود.
- عدم مغایرت با قوانین: شرایط و مفاد قرارداد نباید با قوانین و شرع مغایرت داشته باشد ویژه قانون روابط موجر و مستأجر و قانون مدنی؛ در غیر این صورت، قرارداد باطل است.
- تنظیم سند رسمی: بر اساس ماده ۴۷ قانون ثبت اسناد و املاک، برای جلوگیری از مشکلات حقوقی و اثبات مالکیت، تنظیم و ثبت صلح عمری سرقفلی در دفاتر اسناد رسمی الزامی است.
- پرداخت مالیات و هزینه های قانونی: پرداخت مالیات ها و هزینه های مربوط به انتقال سرقفلی بر عهده طرفین است. بر اساس ماده ۱۸۷ قانون مالیات های مستقیم، اخذ گواهی انجام معامله از اداره مالیات الزامی است.
- استعلام از سازمان تأمین اجتماعی: پیش از انتقال سرقفلی، باید استعلام های لازم از سازمان تأمین اجتماعی گرفته شود تا بدهی های احتمالی مرتبط با ملک مشخص و تسویه شود.
- رضایت مستأجر در صورت وجود: اگر ملک تجاری در اجاره شخص دیگری است، برای انتقال سرقفلی به رضایت مستأجر نیاز است؛ این شرط برای حفظ حقوق مستأجر در نظر گرفته شده است.
- ذکر شرایط خاتمه: در متن قرارداد، شرایط و روش های خاتمه قرارداد سرقفلی باید به طور دقیق بیان شوند. اگر طرفین بخواهند به توافقی برای پایان قرارداد برسند یا اگر مالک قصد داشته باشد حق سرقفلی را پس بگیرد، باید مبلغ دریافتی بابت سرقفلی را بر اساس نرخ روز محاسبه کرده و به مستأجر برگرداند.
نکات مهم تنطیم صلح عمری سرقفلی
علاوه بر شرایط تنظیم صلح سر قفلی، به این نکات هم توجه ویژه داشته باشید. صلح عمری با وصیت تفاوت دارد. در وصیت، اموال پس از فوت منتقل می شود، اما در صلح عمری، انتقال در زمان حیات انجام می شود و حق بهره برداری و استفاده برای مصالح حفظ می شود. یک نکته دیگر این است که صلح عمری یک قرارداد لازم است و به جز در موارد ذکر شده در قانون، قابل فسخ نیست. بنابراین، لازم است باید با دقت و آگاهی کامل آن را تنظیم کنید. برای اطمینان از رعایت شرایط ذکر شده از یک وکیل با تجربه کمک بگیرید تا به راحتی از این ابزار قانونی به نفع خود استفاده کنید.
نحوه تنظیم صلح عمری سرقفلی به طور قانونی
پیش از هر اقدامی، با یک وکیل حقوقی متخصص در زمینه سرقفلی مشورت کنید. این کار به شما کمک میکند از جزئیات قانونی و حقوقی مرتبط با صلح عمری و سرقفلی آگاه شوید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید. برای تنظیم صلح عمری سرقفلی به طور قانونی، مراحل و نکات زیر در نظر بگیرید:
-
تهیه مدارک لازم
برای تنظیم قرارداد باید مدارک و مستنداتی را همراه داشته باشید این مدارک شامل مدارک شناسایی مانند شناسنامه و کارت ملی مصالح و متصالح، سند مالکیت ملک تجاری برای اثبات مالکیت مصالح است. در صورت وجود مستأجر در ملک نیاز به ارائه سند اجاره نامه نیز هست. بر اساس ماده ۱۸۷ قانون مالیات های مستقیم، اخذ این گواهی الزامی است و در نهایت برای اطمینان از عدم وجود بدهی مرتبط با ملک نیاز به سند به استعلام سند از سازمان تأمین اجتماعی است.
-
تنظیم قرارداد
در قدم بعدی قرارداد تنظیم می شود. مشخصات طرفین شامل نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کد ملی و نشانی کامل مصالح و متصالح و موضوع قرارداد واضح و مشخص باید ذکر شوند و درباره مبلغ موردنیاز و نحوه پرداخت آن توافق می شود. علاوه بر این، مسئولیت پرداخت هزینه های انتقال، مالیات ها و عوارض مرتبط نیز باید تعیین شود. توجه داشته باشید که باید برای حل اختلاف، مرجعی برای حل مشکلات، مثل داور مورد توافق یا دادگاه ها نیز مشخص کنید. و در نهایت برای جلوگیری از مشکلات حقوقی و اطمینان از اعتبار قرارداد، آن را دفاتر اسناد رسمی الزامی ثبت کنید.
مهم تر از هر چیز پیش از هر اقدامی، با یک وکیل ملکی متخصص مشورت کنید تا از جزئیات حقوقی و تعهدات طرفین آگاه شوید.
نمونه متن سند صلح عمری سرقفلی
در ادامه برای آشنایی بیشتر نمونه سند صلح عمری سرقفلی را برای شما آورده ایم:
نمونه قرارداد صلح عمری سرقفلی
ماده ۱: طرفین قرارداد
۱. مصالح: آقای/خانم………………… فرزند. ………………… به شماره شناسنامه.. ……………….. صادره از.. ……………….. متولد.. ……………….. دارای کد ملی.. ……………….. ساکن. …………………
۲. متصالح: آقای/خانم. ………………… فرزند.. ……………….. به شماره شناسنامه. ………………… صادره از.. ……………….. متولد…………………. دارای کد ملی.. ……………….. ساکن………………….
ماده ۲: موضوع قرارداد
انتقال حق سرقفلی ملک تجاری به آدرس.. ……………….. به متصالح، با حفظ حق انتفاع برای مصالح تا پایان عمر.
ماده ۳: مبلغ قرارداد
مبلغ… ………………. ریال که به صورت.. ……………….. پرداخت می شود.
ماده ۴: شرایط قرارداد
۱. مصالح تا پایان عمر حق انتفاع از ملک را دارد.
۲. متصالح پس از فوت مصالح، مالک کامل حق سرقفلی خواهد بود.
۳. هرگونه انتقال بعدی سرقفلی توسط متصالح، منوط به رضایت کتبی مصالح در زمان حیات او است.
ماده ۵: تعهدات طرفین
۱. تعهدات مصالح:
– پرداخت هزینه های مربوط به نگهداری ملک در مدت انتفاع.
– عدم ایجاد تغییرات اساسی در ملک بدون رضایت متصالح.
۲. تعهدات متصالح:
– پرداخت مبلغ قرارداد طبق توافق.
– رعایت حقوق مصالح در مدت انتفاع.
ماده ۶: فسخ قرارداد
این قرارداد جز در موارد تخلف از تعهدات، قابل فسخ نیست.
ماده ۷: حل اختلاف
در صورت بروز اختلاف، موضوع از طریق داوری آقای/خانم. ………………… حل وفصل خواهد شد.
*ماده ۸: نسخ قرارداد
این قرارداد در. ………………… نسخه تنظیم شده و هر نسخه حکم واحد را دارد.
امضای مصالح:
امضای متصالح:
شهود:
۱. آقای/خانم. ………………… امضا:
۲. آقای/خانم. ………………… امضا:
این قرارداد توسط وکیل و در دفتر اسناد رسمی ثبت می شود تا اعتبار قانونی برخوردار شود.
برای دریافت فایل PDF نمونه قرارداد صلح نامه سرقفلی کلیک کنید
به طور خلاصه
به طور خلاصه، صلح عمری سرقفلی می تواند فرصتی عالی برای افرادی باشد که به دنبال امنیت و ثبات در محل زندگی یا کسب وکار خود هستند. در نظر داشته باشید که تهیه و تنظیم صحیح این قرارداد بسیار حساس و پیچیده است و نیاز به دانش حقوقی بالایی دارد. بنابراین، داشتن یک وکیل متخصص در این زمینه به شما اطمینان دهد که تمامی جوانب قانونی بدون هیچ اشتباهی رعایت شده است.
ما به شما پیشنهاد می دهیم از مشاوره حقوقی حمیدرضا ترجمان استفاده کنید. به کمک مشاوره تخصصی این وکیل با تجربه، شما می توانید به راحتی این توافق را انجام دهید و از مزایای آن بهره مند شوید. اگر قصد تنظیم هر نوع صلح عمری را دارید، حتماً از مشاوره حقوقی رایگان ما استفاده کنید.
سؤالات متداول
- صلح سر قفلی چیست؟ صلح سر قفلی توافقی است که در آن مالک حق سرقفلی ملک را به شخص دیگری منتقل می کند و شخص جدید حق استفاده از ملک را برای مدت معین یا نامحدود دارد.
- آیا صلح عمری سرقفلی قانونی است؟ بله، صلح عمری سرقفلی قانونی و معتبر است و تحت شرایط خاصی تنظیم می شود.
- انواع صلح سرقفلی چیست؟ انواع این قرارداد شامل صلح عمری سرقفلی و صلح سرقفلی عادی است که هرکدام شرایط و ویژگی های خاص خود را دارند.
- چگونه صلح عمری سرقفلی به طور قانونی تنظیم می شود؟ برای تنظیم قانونی صلح عمری سرقفلی، باید تحت شرایط خاص قانونی، قراردادی رسمی بین طرفین نوشته شود که شامل جزئیات مورد توافق، مدت زمان و شرایط استفاده باشد و در صورت نیاز به ثبت رسمی برسد.